Strategie nodig om verspreiding van stompkopkewer te keer
AS niks gedoen word om die stompkopkewer (Euwallacea fornicatus) te keer nie, kan 65 miljoen bome verlore gaan en die Suid-Afrikaanse ekonomie R275 miljard oor die volgende tien jaar verloor.
Navorsers aan die Universiteit Stellenbosch (US) en die Universiteit van Pretoria skryf in die Journal of Economic Entomology dat die insek reeds in agt van die nege provinsies van Suid-Afrika voorkom. Dit is die eerste keer in 2012 plaaslik opgemerk.
Dit is die grootste huidige uitbreking van hierdie indringerplaag ter wêreld.
Die kewer het veral ’n impak op bome in stedelike gebiede.
Prof. Francois Roets, ’n ekoloog in die departement bewaringsekologie aan die US, sê ’n boomryke dorp soos Stellenbosch kan tot 20 000 van sy groot ou eike- en plataanbome verloor. Meer as 10 000 bome is reeds in Somerset-Wes besmet nadat die insek vier jaar gelede die eerste keer daar opgemerk is. Sommige bome vrek reeds.
“Ons het ’n nasionale beleid en gekoördineerde strategie vir munisipaliteite nodig om die kewer in sy spore te stuit,” waarsku prof. Martin de Wit, ekonoom van die skool vir publieke leierskap aan die US.
Die insek verskyn nog nie op die regering se lys van uitheemse en indringerspesies wat val onder Nasionale Omgewingsbestuur: Wet op Biodiversiteit (Wet 10 van 2004) nie.
“Dit maak dit vir munisipaliteite moeilik om doeltreffend te reageer.”
’n Bietjie goeie nuus is dat die kewer nie op eie stoom vinnig kan versprei nie aangesien dit slegs kort afstande kan vlieg – van 500 m tot 2 km. Dit versprei dus hoofsaaklik so vinnig in Suid-Afrika omdat mense hout oor munisipale en provinsiale grense heen vervoer.
Daarom meen prof. Brian van Wilgen, ’n ekoloog van die departement van wetenskap en innovasie en die nasionale navorsingstigting se afdeling vir indringerbiologie, die vrye
beweging van potensieel besmette plantmateriaal, hout en -produkte moet beperk word.
Geen getoetste en goed
gekeurde insek- of swamdoder teen die kewer is al in Suid-Afrika geregistreer nie.