Giliomee gesels oor Skoor-ondersoek
Mosselbaai se munisipale bestuurder, Adv Thys Giliomee is onlangs deur die provinsiale parlement se Staande Komitee oor Openbare Rekeninge (Skoor) genooi om ‘n ouditverslag oor die Wes-Kaapse Drankowerheid (WKDO), waarvan hy voorheen die hoof uitvoerende beampte was, toe te lig.
Hy het openhartig die Mossel Bay Advertiser se vrae oor hierdie besoek beantwoord.
Waarom het u Skoor onlangs besoek?
Skoor het my genooi om ‘n forensiese ouditverslag na beweerde onreëlmatige uitgawes, aangegaan deur die Wes-Kaapse Drankowerheid (WKDO) in die termyn toe ek die hoof uitvoerende beampte daarvan was, te bespreek. Ek het na versoeke dié verslag wel ontvang.
‘n Kaapstadse dagblad, The Cape Times het op 19 April oor die ouditverslag berig. Hoewel die verslaggewer my destyds om kommentaar genader het voor die berig verskyn het, kon ek my nie daaroor uitlaat nie omdat ek toe nog nie vertroud was met die inhoud van die verslag nie. Ek het wel toe onderneem om kommentaar te lewer ná ek die verslag ontvang het.
Kan u nou kommentaar lewer?
Die betrokke verslag is deur die ouditeursfirma, SizweNtsalubeGobodo (SNG) opgestel, dieselfde ouditfirma wat hulle tot diens van Oakbay en die Guptas gestel het toe die meeste ander ouditfirmas die Guptas die rug gekeer het. SNG se kliënte sluit onder meer Oakbay, die Guptas, en die Wes-Kaapse Drankowerheid-beheerraad in.
Die verslag gaan ekonomies met die feite om. Daar word selfs nie in die verslag na die tersaaklike en genotuleerde besluite van die WKDO-beheerraad verwys nie. Daarteenoor, maak foutiewe afleidings ‘n rojale bydrae tot die verslag.
Ek wil nie op al die besonderhede van die verslag ingaan nie, maar kan meld dat die ondersoekers nie besef het dat die WKDO ‘n openbare entiteit, en nie ‘n staatsdepartement ent of Skedule 9 instelling, is nie. Die verslag verwys wys dus na ontoepaslike wetgewing en titels watat nie bestaan het, of kan bestaan nie.
Skets die agtergrond
Ek het sedertdien toegang gekry tot die ouditeuruditeurgeneraal (OG) se inligting aan Skoor. Die OG het gerapporteer dat goedere en dienste met et ‘n waarde van R500 000+ aangekoop is sonder er dat ‘n kompeterende tenderproses gevolg is. s. Die OG het dus beweerde onreëlmatige uitgaweses uitgewys aangesien, na sy mening, van die wetlike aspekte van toepassing op openbare re voorsieningskanaalbestuur nie nagekom is nie.
Dit is jammer dat die WKDO nie die dokumentêre bewys aan die OG voorgelê het, en of die OG nie ingelig het dat die spesifieke aankope gedoen is in terme van ‘n kommersiële kontrak nie, en dat voorsieningskanaalbestuurvereistes gevolglik nie van toepassing was nie. SNG het ongelukkig voortgebou op die verkeerde e aannames. SNG se verslag verwys nie na die relevante notules nie en verwys ook nie na die advies wat ek voor die transaksie ingewin het nie.
Wat het tydens u besoek aan Skoor gebeur?
My afspraak was vir 16:00 geskeduleer. Om 16:15 en in my afwesigheid het Skoor die OG ingeroep. Daarna, ongeveer 16:30, is die oorsigdepartement en huidige WKDO-bestuur ingeroep. Ek is ongeveer 17:00 ingeroep.
Skoor het my ingelig dat hulle op die dag ingelig is dat ‘n verdere ondersoek gelas is. Hulle wou dus nie die SNG-verslag bespreek nie.
Hulle het verskoning aangebied en gesê dat hulle deur die voorbladberig in die Cape Times mislei is. Hoewel ek aangedring het om wel oor die SNGverslag te gesels, wou Skoor nie.
Wat gebeur nou?
Ek meen die WKDO-beheerraad se opdrag aan SNG tot vrugtelose uitgawe gelei het. Nie net kon dié verspilde uitgawe voorkom gewees het nie, maar die verslag - in ag genome die hoeveelheid foute - moes nooit aanvaar gewees het nie.
Skoor behoort myns insiens vrae te vra oor die noodsaaklikheid vir die verslag, asook die keuse van SNG as diensverskaffer. Ek het self nie ‘n verhaalsreg vir my verkwiste uitgawes of tyd nie.
Ek wag nou vir die - hopelik baie beter en relevante - verslag. Ek sien uit om daarop te reageer.