Grootkraal Primêrsaak uitgestel
Die voortslepende kwessie van ‘n landelike skool naby die Kango-grotte wat ‘n uitsettingsbevel in die gesig staar is Dinsdag in die hooggeregshof in Kaapstad aangehoor. Ouers, leerders en personeel van Grootkraal UCC Primêr sal op 19 Oktober weet of hulle die huidige perseel moet ontruim en of hulle na die perseel van Voorbedag Primêr sal verskuif en daarmee saamsmelt.
Regter Elizabeth Baartman, wat die twee skole vroeër vanjaar besoek het om haarself te vergewis van die omstandighede, het Dinsdagoggend 1 Augustus die sage wat sedert 2011 voortsleep tot ‘n spits gedryf en partye tot 19 Oktober geleentheid gegun om gehoor te gee aan ‘n hofbesluit van 2011
Baartman het beslis dat die Wes-Kaapse Onderwysdepartement (WKOD) teen 19 Oktober moet aandui watter fasiliteite die departement by Voorbedag Primêr gaan skep om leerders van Grootkraal te kan akkommodeer aangesien die departement reeds in 2011 aangedui het dat hulle die skool gaan verskuif.
Lodewyk de Klerk, woordvoerder van die Kobot Familietrust, eienaars van die grond waarop die skool geleë is het gesê: “Ons is dankbaar dat die saak nou uiteindelik finalisering nader,” gesê nadat Baartman die teenaansoek ten opsigte van die verkryging van eiendomsreg vir die gemeenskap van die hand gewys het.
Die Kobot Familietrust (KBT) het die plaas in 2009 op ‘n veiling van die Van der Veen-boedel gekoop en dit is in Februarie 2010 in Kobot se naam geregistreer.
In daardie stadium het die Wes-Kaapse departement van onderwys die grond van die Van der Veen Trust gehuur, en die huurkontrak het reeds einde Mei 2010 verstryk. Ten tyde van die aankoop van die plaas, het die departement van landelike ontwikkeling bevestig dat daar geen grondeis teen die grond bestaan nie. “Dit beteken dat die skool toe al geen aanspraak op die grond of die geboue gehad het nie en daarom het ons destyds voortgegaan met die koop van die plaas,” sê De Klerk.
Volgens hom het die WKOD glad nie daarin belang gestel om die grond verder te huur of selfs te koop nie. Donald Grant, destydse WesKaapse minister van onderwys, het in April 2011 aangedui dat die departement beoog om die leerders van Grootkraal UCC Primêr na Voorbedag Primêr, 16,3 km vanaf Grootkraal, oor te plaas.
Kobottrust het ook ‘n voorstel gemaak dat die WKOD ‘n gedeelte van die familietrust se grond onteien waar ‘n behoorlike skool opgerig kan word. “Die WKOD wou nie, want die departement wou uit die staanspoor hê die skool moet na Voorbedag skuif, waar ‘n koshuis klaarblyklik gebou sou word.”
Die skool het deur middel van ‘n hofbevel gedurende Julie 2011 uitstel tot einde 2011 gekry vir die sluiting van die skool.
“Die WKOD is destyds deur Regter Henry opdrag gegee om met die gemeenskap en trusteienaars te onderhandel. Daar het niks van gekom nie en die trust genoop om vir ‘n uitsettingsbevel aansoek te doen,” aldus De Klerk.
Die Wes-Kaapse minister van onderwys, Debbie Schäfer het hierdie week op die uitspraak van regter Baartman reageer en gesê sy is besorgd oor sommige stellings wat tydens die uitspraak gemaak is. In haar verklaring sê Schäfer van die stellings toon tekens van moedeloosheid, van die stellings maak inbreek op die bevoegdheid van die departement en sommige stellings blyk ongegrond te wees. Volgens haar is dit nie waar dat die WKOD nie daarin belangestel het om die grond verder te huur nie. Sy sê hulle het volgens ‘n hofbevel in 2011 probeer om met KBT te onderhandel en het aanbiedinge gemaak wat heelwat hoër was as die algmene huur wat deur die departement betaal word. Sy sê dat onderhandelinge nie suksesvol was nie. Sy wys ook daarop dat die WKOD nie voete gesleep het nie, maar moes wag vir die uitkoms van die gemeenskap se aansoek om eiendomsreg alvorens ‘n finale besluit oor die skool geneem kon word. Daardie aansoek van die gemeenskap is op 1 Augustus van die hand gewys waarna die WKOD nou met die proses kan voortgaan.