JOU REGTE, ONS FOKUS: DIE WET OP BEHEER VAN VUURWAPENS – KONSEP-WYSIGINGSWET
AANLOOP
In die kennisgewing wat op 21 Mei 2021 in die Staatskoerant gepubliseer is, gee die Minister van Polisie kennis van die voorneme om die Wet op Beheer van Vuurwapens (Wet 60 van 2000) te wysig. Op daardie stadium was die konsepwysigingswet egter nog nie in die Staatskoerant gepubliseer nie en slegs beskikbaar op die Siviele Sekretariaat van die Polisie se webwerf.
Verskeie individue, groepe en organisasies het dadelik hewig en met heelwat emosie op hierdie kennisgewing gereageer. SA Jagters het nie onmiddellik gereageer nie en lede in kennis gestel dat die konsepwysigingswet nog nie “amptelik” gepubliseer is nie. Hulle het hul lede laat weet dat hulle effens later kommentaar sou lewer wanneer daar geleentheid was om die konsepwysigingswet en die implikasies daarvan te bestudeer.
PROSES GEVOLG DEUR SA JAGTERS
SA Jagters se Raad het op Donderdag 27 Mei 2021 besluit om gedurende Junie 2021 op verskeie aksies te fokus om lede en die publiek beter in te lig oor waarmee die vereniging besig is. Die volgende het daaruit voortgespruit:
• Feitelike en relevante inligting is aan lede en die publiek verskaf oor verskeie aspekte soos vervat in die konsepwetsontwerp, sowel as die proses rondom die voorgestelde wysiging.
• Versoeke tot aksie aan lede en die publiek om spesifieke aksies uit te voer, byvoorbeeld om petisies te onderteken of hul eie kommentaar oor die konsepwysigingswet aan die Sekretariaat van Polisie te stuur. Verskeie sodanige versoeke is deurlopend gedurende Junie aan lede gestuur, ook met versoeke om die algemene publiek te betrek.
• Voorbereiding van gedetailleerde kommentaar op die konsepwysigingswet waarin SA Jagters en die vereniging se regspan op die agtergrond volledige kommentaar voorberei het op die konsepwysigingswet wat ons aan lede en publiek beskikbaar gestel het, asook die indiening daarvan op 3 Augustus 2021.
• Deurlopende samewerking met ander rolspelers, waar SA Jagters inligting en standpunte beskikbaar gestel het aan enige ander party wat dieselfde doel het, naamlik om sekere van die wysigings aan die konsepwysigingswet teen te staan. In hierdie verband werk SA Jagters veral nou saam met Agri SA, TLU, die United Firearms Forum en Safe Citizen. SA Jagters het verklaar dat ons ook graag met ander partye saamwerk indien hulle dit versoek, en mekaar ondersteun.
• Die bedoeling met die proses, soos goedgekeur deur die Raad, is om lede oor verskeie sake in te lig en hul ondersteuning te vra vir spesifieke optrede. Die Raad het ook advertensies in Huisgenoot, You, Drum en die Daily Sun geplaas, asook blootstelling op radio en TV gehad om die implikasies van die voorgestelde wysigingswet bekend te stel. Dit het ook gefokus op SA Jagters se reaksie ten opsigte van die konsepwysigingswet. Bogenoemde is gedurende Junie 2021 van stapel gestuur met amptelike kennisgewings aan lede per e-pos en ’n reeks kennisgewings op sosiale media (Facebook en Twitter). Hierdie inligting is ook aan die publiek beskikbaar gestel. ’n Spesiale Zoom-vergadering met alle streekkoördineerders en takvoorsitters het op Dinsdag 1 Junie 2021 om 18:00 plaasgevind om te verseker dat hulle ingelig is voor daar met die proses begin word ten einde hulle in staat te stel om lede en die publiek se vrae te beantwoord.
Tydens hierdie proses is alle inligtingstukke en petisies op SA Jagters se webwerf (www. sahunters.co.za) geplaas, waaronder ’n opsomming van die voorgestelde wysigings aan die Konsepwysigingswet op Beheer van Vuurwapens. Eerder as om elke voorgestelde wysiging te bespreek, word daar in hierdie dokument gefokus op die wydie
JOU REGTE, ONS FOKUS: DIE WET OP BEHEER VAN VUURWAPENS – KONSEPWYSIGINGSWET
sigings wat vir die lede van SA Jagters en die publiek van belang is, of van belang mag wees. SA Jagters se kommentaar op die wysigings word in die dokument uiteengesit en is ’n belangrike opsomming vir elke persoon wat wil verstaan wat die wysigings potensieel inhou.
Daar was geleentheid vir kommentaar op die wetsontwerp vir 45 dae vanaf die datum van publikasie. Die laaste datum vir kommentaar was 4 Julie 2021. Nadat ’n hofaansoek deur die Minister van Polisie gebring is, is hierdie datum later na 3 Augustus 2021 as die finale datum uitgestel.
AD HOC-GROEP VIR DIE BESKERMING VAN EIENDOMSREG
Hierdie groep is ’n informele groepering van organisasies, georganiseerde landbou en landbouverteenwoordigers, burgerlike en burgerregte-instellings, opposisiepartye en akademici, sowel as geloofsinstellings. Die Ad Hoc-groep vir die Beskerming van Eiendomsreg akkommodeer diverse groeperinge en gedagtes oor die spektrum heen.
Tydens ’n byeenkoms van bogenoemde organisasies op 23 Junie 2021 te Pretoria, is die voorgestelde wysigings aan die Wet op Beheer van Vuurwapens, wat Vrydag 21 Mei in die Staatskoerant vir kommentaar gepubliseer is, indringend bespreek.
Die volledige persverklaring van die Ad Hoc-groep is beskikbaar op die SA Jagters-webwerf, maar enkele sake word uitgelig. Die volgende is aanhalings uit die persverklaring:
“In ’n land waarin 8,3 uit elke 100 000* van Suid-Afrikaanse burgers vermoor word (4 976 in die eerste drie maande van 2021) en wanneer kontakmisdaad toeneem en daar gemiddeld een plaasaanval per dag is, is dit ondenkbaar dat die SuidAfrikaanse Polisie dit as teiken stel om gewone wetsgehoorsame mense te ontwapen in ’n tyd wanneer vuurwapens en selfverdediging juis hul enigste buffer is teen algehele anargie.
Die grootskaalse ontwapening van wetsgehoorsame burgers kan nie gebeur in ’n omgewing waarin misdaad floreer nie. Die staat sal eers sy eie huis in orde moet kry alvorens daar gedink kan word aan enige wetsontwerp wat vuurwapenbesit en beheer inperk:
• Misdaadvlakke sal met die nodige politieke wil tot internasionaal aanvaarbare standaarde gebring moet word;
• Die SAPD sal die chaos en absolute verval in die administratiewe proses met die vuurwapenregister en die proses van aansoeke tot lisensiëring van vuurwapens moet opknap en digitaliseer tot ’n aanvaarbare en professionele wyse; • Die misdaadsindikate wat vanuit die SAPD en SANW bedryf word of waarby lede betrokke is, moet uitgewis word en behoorlike en sigbare vervolging van betrokkenes moet plaasvind; • Behoorlike verslagdoening en rapportering oor verlore SAPD- en SANW-vuurwapens en die betrokkenheid van individue wat wapens aan misdadigers verskaf (ook dié wat tydens vuurwapenamnestie ingedien is), moet plaasvind;
• Kaderontplooiing en staatskaping het ’n vernietigende effek gehad op die SAPDen SANW-leierskap en operasionele vermoëns. Kundigheid en ervaring is ingeboet en dit moet op pro-aktiewe en dringende wyse herstel word.”
• Daar is talle voorbeelde in die wêreldgeskiedenis waar ontwapening van burgers die begin was van staatsgeweld teen onderdane en selfs massa-uitwissing. Hiervan moet SuidAfrika en al sy burgers gevrywaar word en daarom kan geen risiko’s geneem word nie. Niemand kan sy plig en verantwoordelikheid hier versaak nie.” (* Regstelling deur SA Jagters: Die moordsyfer in Suid-Afrika was 21,325 in 2019/2020. Gedurende daardie periode is daar dus gemiddeld 58 mense per dag vermoor en die nasionale moordkoers was 36.3 persone uit elke 100 000. Bron: Instituut vir Sekerheidstudies)
Dit is opvallend dat die Ad Hoc-groep, wat uit ’n absoluut diverse groep van organisasies en individue in Suid-Afrika bestaan, gesamentlik bogenoemde standpunte inneem en hulle baie sterk teen die konsepwysigingswet uitspreek. Daaruit is dit duidelik dat die redes en motiewe vir die konsepwysigingswet baie wyd bevraagteken word en dat die groep dit eens is dat dit met alle mag teëgestaan moet word.
SUKSESVOLLE OPTREDE DEUR SA JAGTERS IN 2009
Die Wet op Beheer van Vuurwapens (Wet 60 van 2000) het in 2006 in werking getree. Tydens die oorgangsmaatreëls het daar egter ’n hele reeks spesifieke probleme ontstaan en met verloop van tyd het die frustrasievlakke met die herlisensiëringsproses en die swak administrasie daarvan deur die SA Polisie ernstig gestyg. Die finale stap in die implementering van die wet sou die terminering van die geldigheid van die “ou lisensies” op 30 Junie 2009 wees. Die destydse Uitvoerende Komitee van SA Jagters het dit nodig geag om stappe te doen ten einde te verhoed dat sommige lede en die publiek gekriminaliseer word en SA Jagters het in Junie 2009 twee dringende hofaansoeke teen die Minister van Polisie gebring:
Die Hoofaansoek het die hof versoek om:
• sekere gedeeltes van Skedule 1 (sekere van die oorgangsmaatreëls) onkonstitusioneel te verklaar;
• alle lisensies uitgereik onder die “ou wet” geldig te hou tot tyd en wyl die SAPD die nodige aksies geneem het om die oorgangsmaatreëls te wysig; en
• die SAPD opdrag te gee om Skedule 1 (die oorgangsmaatreëls) binne 18 maande te wysig.
Die Dringende Aansoek het die hof versoek om:
• alle lisensies van vuurwapens aangedui in Skedule 1 geldig te ag tot tyd en wyl die Hoofaansoek afgehandel is.
Die Dringende Aansoek is op 26 Junie 2009 deur Regter Prinsloo aangehoor en toegestaan.
VUURWAPENEIENAARS MOET NOU SAAMSTAAN
Tydens 2009 is die proses hoofsaaklik deur SA Jagters se lede ondersteun, met baie beperkte steun vanaf ander vuurwapeneienaars en -organisasies. Die huidige konsepwysigingswet is ’n bedreiging vir wettige vuurwapeneienaarskap soos ons dit nog nooit in Suid-Afrika gesien het nie. Samewerking deur alle vuurwapeneienaars en belangegroepe is nou nodig om dit te beveg. Nie een van ons kan bekostig om op die kantlyn te staan en te verwag dat iemand anders vir ons vuurwapenregte baklei nie. Ondersteun die organisasies soos SA Jagters wat die konsepwysigingswet teëstaan.
SA Jagters het dit in 2009 vir jou gedoen. Help ons om dit weer in 2021 te doen!