Die dood in polonie

Die hele land was lank aan die raai oor die bron van die dodelike listeriose-uitbreking, tot dusver die grootste ter wêreld. Totdat verwerkte vleisprodukte uiteindelik as die sondaar uitgewys is

Blyweg van verwerkte vleisprodukte, was die waarskuwing van dr. Aaron Motsoaledi. Die bron van die dodelike listeriose-uitbreking, wat reeds by die 180 lewens landwyd geëis het, is uiteindelik opgespoor: ’n vleisverwerkingsfabriek in Polokwane. ST6, ’n dodelike stam van die bakterie, is daar gevind, het die minister van gesondheid op ’n mediakonferensie einde Februarie gesê.

Werksaamhede daar en ook by die groep se Germiston-fabriek is sedertdien gestaak, terwyl listeriose ook by ’n hoenderplaas in die Vrystaat gevind is, hoewel nog toetse in daardie stadium nodig was om die stam te bepaal. Die hoofsondaar? Polonie. “Hoewel ons weet polonie is beslis betrokke, is daar ’n gevaar van kruisbesmetting van ander verwerkte vleisprodukte – óf by die vervaardiging óf verspreiding daarvan óf waar dit aan verbruikers verkoop word,” het dr. Motsoaledi gesê.

LISTERIOSE – KAN EK DIT KRY?

Enigeen kan, ja, van babas tot volwassenes wat oor die algemeen gesond is. Dit gesê, die meeste van die 948 gevalle wat deur ’n laboratoriumtoets bevestig is, was van mense wie se immuniteit reeds op die een of ander manier onderdruk was. (Syfer soos op 2 Maart.) Soos mense met Miv/vigs, kanker, diabetes, chroniese nier- of lewersiekte, mense op langdurige steroïedbehandeling of orgaanoorplanting-pasiënte.

Ook swanger vroue moet versigtig wees, veral in die derde trimester, omdat daar die moontlikheid van komplikasies is as die baba se sentrale senuweestelsel (die brein of rugmurg) geraak word. Jy sal waarskynlik grieperig voel, maar ook rugpyn hê. Die meeste van die tyd hoef jy nie te bekommerd te wees nie, want die simptome is gewoonlik matig, en kan maklik behandel word. Indien jy egter diarree het en dit word nie beter nie, gaan sien jou dokter en gaan vir ’n bloed- of stoelgang-kweking.

WAT VEROORSAAK DIT?

Die bakterie word dikwels aangetref in grond, plantegroei, water en ontlasting. Die beste oplossing sal natuurlik wees om die presiese oorsprong te vind en uit die weg te ruim, wat egter moeilik kan wees, soos pas weer met die jongste uitbreking in Suid-afrika bewys is. Die eerste gevalle daarvan is reeds vroeg in 2017 aangemeld.

IS DIT AANSTEEKLIK?

Dit kan nie van een mens na die volgende oorgedra word nie. Jy kry dit as jy besmette water drink of besmette kos eet. Dit floreer in die somer, hoewel die nuutste navorsing toon dis verantwoordelik vir minder as 1% van bakteriese voedselverwante infeksies wat aangemeld word.

HOE WORD DIT GEDIAGNOSEER?

Die diagnose kan bevestig word deur die resultate van ’n bloed- of stoelgangkweking, waarmee mikroörganismes soos bakterie en fungi geïdentifiseer word. Of met ’n lumbale punksie, vloeistof wat uit die sentrale senuweestelsel geneem word.

Listeriose is tans ’n aanmeldbare siekte in Suid-afrika, wat beteken dat alle gesondheidswerkers wetlik verplig word om nuwe gevalle by die departement van gesondheid aan te meld. Dit help natuurlik om die bron van die infeksie op te spoor.

BEHANDELING

Die goeie nuus is dat gesonde mense nie enige behandeling nodig het nie – die virus woed homself gewoonlik binne ’n paar dae uit. Sommige mense sal dalk antibiotika benodig, maar die behandeling verskil van een pasiënt na die volgende. Ander faktore, soos onderliggende siektetoestande, speel ook ’n rol.

Laastens, onthou mense wat nie onderliggende gesondheidsprobleme het nie, word meestal vanself beter, of met minimale behandeling. Swanger vroue, baie jong babas, mense ouer as 65 en mense met ’n verswakte immuniteit moet egter pasop. As jy twyfel, kontak jou naaste gesondheidswerker.

Dr. Dole het in 2009 aan die Universiteit Stellenbosch gegradueer en is sedertdien ’n mediese beampte wat haar toespits op noodmedikasie.

Bykomende bronne: Netwerk24, News24

Mense wat nie onderliggende gesondheidsprobleme het nie, word meestal vanself beter

dr. Dole