Vra die kenners
Is jy raadop met jou gasoond? Of wil jy weet hoe om klaar te speel met houtvloere wat kraak? Jy vra – ons kry die antwoorde. 80 Catherine Eybers, kombuishoof vir en mede-eienaar van Rooi Kombuis-deli op Barrydale, sê ook
Saamgestel deur Beatrice Moore-Nöthnagel
Raadop met gas
Pat Catchpole van KwaZulu-Natal skryf Ek en my man gebruik alternatiewe bronne van energie, maar my gasoond gee my hoofbrekens. Brood bak net nooit reg nie – die kors is vaal en hard. Toe ek oorsee gewoon het, het ek nooit probleme gehad met bak in ’n gasoond nie. Die verskaffer hier in Suid-Afrika kon my nie help nie en het ná ’n besoek verklaar niks is fout met die oond nie en selfs voorgestel dat ek die “rooster”-funksie gebruik om die brood bruin te kry! Die oond is ingevoer uit Italië. Ander plaaslike vervaardigers het toegegee hul oonde sal waarskynlik dieselfde doen. Hoekom kan ek nie ’n goeie gasstoof in Suid-Afrika koop nie? Enige raad? Elke gasoond het maar sy nukke; tog kan dit wonderlike gebak lewer as jy joune eers leer ken het. Die voordeel van gasoonde is dat hulle baie gou hul verlangde hitte bereik en jy kan dus gou aan die bak kom. Die nadeel: Hulle kan ook gou hitte verloor.
Gasoonde is juis baie goed vir brood bak, want daar is meer vog in die oond – wat jou deeg goed laat rys en die kors mooi laat ontwikkel. Die vog in die oond is ongelukkig ook die oorsaak van jou probleem met verbruining. Langer en hoër temperature is dus nodig.
Gasoonde is bekend daarvoor dat hulle warm kolle het. (Sommige elektriese oonde kan ook hierdie probleem hê, maar gasoonde se hitte kom gewoonlik van onder af, wat die verspreiding van hitte in die oond nie so doeltreffend maak nie.) ’n Oplossing is om ’n pizzasteen te gebruik. Plaas dit onder in die oond (moenie die gebak daarop sit nie), sodat dit kan help met hitte-uitstraling.
Vir eweredige verbruining is dit ook belangrik om die gebak te roteer: Draai dit een keer wes en een keer keer oos.
Dis nie ongewoon om die boonste element (“rooster”) te verhit vir verbruining nie; dit word dikwels as ’n baktruuk ingespan, ook in elektriese oonde. Dit help ook dat koek en kolwyntjies nie so lank hoef te bak en sodoende uitdroog nie.
’n Laaste oplossing is om te kyk na jou bakware. Vermy donker panne en probeer eerder glas-, silikoon- of silwerkleurige panne – dit verbeter die uitstralingsvermoë van die oond.
In my ondervinding is die beste oplossing om ’n oondtermometer aan te skaf, omdat die oond s’n nie altyd akkuraat is nie. Hang dit voor in die oond waar jy dit maklik kan sien en waar jou temperatuur die meeste sal varieer wanneer jy jou oond oopmaak.
Dan glo ek ook daarin om ’n gasoond se temperatuur ’n bietjie hoër as normaal te stel wanneer jy dit voorverhit. Hou dan die termostaat dop tot dit die optimale temperatuur bereik.
Wat ek hou van ’n gasoond, is dat gisgebak met ’n bietjie geduld baie mooier in ’n gasoond uitkom, want dit rys lekker stadig terwyl dit bak. Dit is wel uiters belangrik dat jy nie die oond gereeld oopmaak nie, omdat dit dan gou hitte verloor. Bak net ’n bietjie langer en hy sal bruin raak – of skuif die rak ’n bietjie hoër as jy jou gebak bruiner wil hê.
Die probleem is dikwels dat gas- én elektriese oonde baie kan verskil. Ek vind dat hoe eenvoudiger die oond is, hoe beter bak dit.