Planne vir pluimvee
KOOP HOENDERS
Hoenders is in ’n magdom aanloklike groottes, vorms en patrone te kry, maar in Suid-afrika is verbasend min van dié rasse geredelik beskikbaar vir agterplaasboere. Ons het besluit om potchefstroom-koekoeke te kry, die enigste nuwe ras wat spesifiek vir Suid-afrikaanse toestande ontwikkel is. Dié geharde gemengde ras is in die jare vyftig ontwikkel en is bekend as goeie lêers, selfs al leef hulle as vryloophoenders of al kry hulle dalk nie die beste voeding nie. As dubbeldoelras is hulle ook geskik vir vleis en hulle spog met ’n diepgeel vel. Hulle lyk verbasend baie na die Plymouth Rock-hoenders wat deel van hulle stamboom vorm, maar hulle het ook gene van swart Australorps en wit Leghorns.
• Vind meer uit oor verskillende hoenderrasse by poultryclubsa.co.za. • As jy in inheemse hoenderrasse belang stel, kan jy dié artikel lees wat inheemse rasse vergelyk: gonzogardening. wordpress.com/2012/02/15/ but-what-do-you-mean-indigenous. • Vir ’n vergelyking van die eierproduksie van koekoeke, venda-, ovambo- en kaalnekhoenders lees fao.org/docrep/012/ i1353t/i1353t04.pdf. • Dit maak nie saak watter ras jy kies nie – as jy gesonde diere wil hê wat goeie eiers of vleis sal verskaf en geteel is van diere wat goed versorg is, móét jy jou hoenders by ’n teler met ’n goeie reputasie koop. Wees lugtig vir mense wat anoniem in jou plaaslike gratis koerantjie adverteer. Ek kon net twee aanlyn-verkopers opspoor wat bereid is om hoenders in klein hoeveelhede te verkoop:
hoender.co.za/ourchickens.html (in Pretoria-oos)
guineaglen.wordpress.com/chickens (Suid-kaap) Albei sal hoenders na jou toe koerier indien jy hulle kan verseker dat die hoenders behoorlik gehanteer en afgehaal sal word.
KOS VIR HOENDERS
Groeiende kuikens en lêhenne moet kos vreet wat die regte hoeveelheid proteïen en kalsium bevat. Hulle sal nie floreer en goed lê as jy vir hulle net kombuisafval en ’n bietjie mielies gee nie. Goggas, insekte en vars groengoed is goeie proteïenbronne, maar dis ’n slim plan om behoorlik geformuleerde lêpille by hulle dieet in te sluit. Ons was nogal teleurgesteld omdat ons nêrens in die Kaapstad-omgewing lêpille kon opspoor wat geen hormone of antibiotika bevat nie. Baie van die winkels en troeteldierwinkels verkoop die lêpille in kleiner hoeveelhede, en al het almal hand en mond belowe dit bevat geen snaakse bestanddele nie, het ons aangedring om die verpakking en bestanddelelys van die grootmaatsakke te sien. De laaste een het wel goedgekeurde landbou-groeistimulante en -antibiotika bevat. Ons gee nou eerder vir ons hoenders perdevoer wat 12-14% proteïen bevat. Maak ook seker die hoenders het altyd toegang tot kalsiumgruis – dit wil voorkom of dit help om hulle gesond en produktief te hou.