Die lang pad na witlof

Die driefase-kweekproses van die witlof wat jy vandag op die winkelrakke raakloop, het rofweg 18 maande gelede begin toe ’n wispelturige piepklein saadjie grond toe is. Só verloop die proses.

FASE 1

• Middel Januarie tot middel Februarie Die saad word uit Europa ingevoer en oor ’n tydperk van ’n maand word elke week sowat 2 ha gesaai. Witlof hou van grond wat goed dreineer. Bronaar gebruik bioberoking om grondplae teen te werk: Voordat die witlofsaad grond toe gaan, saai hulle eers mosterd wat later verbrand word sodat die biogas wat in die proses afgegee word, die patogene kan vernietig.

• Middel Februarie tot Junie Slegs sowat 35% van die saad ontkiem binne 4-14 dae (met hulle 40%-ontkiemingsyfer vaar die Belge, die wêreldkenners, nie veel beter nie). Die saailinge kry 5 dae per week 4 mm water per dag – dit styg tot 8 mm per dag in die piektyd. Onkruidbeheer is die grootste kopseer – alles moet met die hand uitgetrek word!

• Junie-julie Ná 5-6 maande (die laaste 2 maande moet die nagte ysig koud wees) is die penwortels reg om te oes – weer met die hand. Die wortels word aan die onderkant gesny sodat almal 16 cm lank is en aan die bokant word slegs 2 cm van die blare behou.

FASE 2

Junie-julie tot die volgende jaar Die wortels word in kratte gepak en vir 3 weke teen “veldtemperatuur” (4 ºc) geberg. Dan word die temperatuur stadig afgebring tot -1,5 ºc met ’n relatief hoë humiditeit van 80-100% sodat die wortels hulle “rusfase” kan binnegaan. Hulle kan tot ’n jaar lank só “lê en slaap”, maar die blare begin ná 10 maande weer stadig uitloop.

FASE 3

• Die finale groeifase Soos die bestellings inkom, word die kratte oorgeskuif na die “ontvrieskamer”, waar die temperatuur oor ’n tydperk van ’n week van -1,5 ºc tot 4 ºc verhoog word. Die wortels word dan na die hidroponiese donkerkamers verskuif waar dit presies 3 weke neem voordat die liggeel witlofkop geoes kan word. “Witlof hou van warm voete en ’n koue neus,” sê Fanie. “Die voete moet presies 2 ºc warmer wees as die neus: Die water waarin die wortels groei, is 15 ºc en die lugtemperatuur dus 13 ºc.” • Verpakking Slegs die perfekte witlofkoppe word afgesny, die buitenste blare afgebreek om ’n mooi vorm te verkry en dan word dit verpak. Witlof sal 2-3 weke in ’n gewone yskas (4 ºc) hou. Die wortels kan nie weer gebruik word nie en word voer vir Bronaar se beeste.