110 Groen skoonmaakmiddels
Die chemikalieë wat beloof om jou huis silwerskoon te hou, kan veroorsaak dat die lug binne méér besoedel is as buite. Probeer eerder dié tuisgemaakte skoonmaakmiddels wat groener, gesonder én baie goedkoper is. Maja Palm* het 10 getoets – en hulle wérk!
Probeer ons 11 maklike resepte
I s jy een van daardie mense wat graag spog jou huis is só skoon dat ’n mens van die vloer af kan eet?
“Hopelik weet jy ook die chemikalieë in byna alle kommersiële skoonmaakprodukte is só gekonsentreer dat dit as ‘gevaarlik’ geklassifiseer word... dit beteken die hantering, gebruik, berging en weggooi van sulke produkte laat ’n toksiese spoor,” sê Robyn Smith, eienaar van Faithful to Nature, Suid-afrika se grootste groen aanlynwinkel waar skoonmaakmiddels loshande die gewildste kategorie is – ’n sprekende bewys dat die meeste verbruikers wat meer omgewingsvriendelik wil leef, by die kas met die skoonmaakmiddels begin.
“Is dit nie ironies dat juis dié kas in die meeste huise die gevaarlikste plek is vir kinders nie?” vra Robyn. Volgens haar vergeet mense die vel is die liggaam se grootste orgaan en allermins ’n ondeurdringbare laag – trouens, jou vel kan tot 60% van die chemikalieë absorbeer waarmee jy in aanraking kom. “Vra jou dus af of jy gemaklik is met die gedagte dat die bestanddele in jou skoonmaakprodukte in jou bloedstroom beland.”
Elke keer as jy ’n skoonmaakproduk gebruik, raak die bestanddele daarin deel van die omgewing. ’n Drein is nie ’n towergat waarin skadelike middels net verdwyn nie – alles kom spook weer by ons in die water en die grond waarin ons voedsel verbou word.
Anne van Huyssteen, eienaar van The Apothecary wat organiese skoonmaak- en lyfsorgprodukte vervaardig, meen ons vergiftig onsself én die omgewing wanneer ons skoonmaak.
“Van kleins af wonder ek waarom mense nie die maklike, voor die hand liggende leefstylveranderinge maak wat ’n positiewe bydrae sal lewer om onsself en die grond, lug en water wat ons moet deel, gesonder te maak nie.”
’n Groen rat voor die oë?
In haar soeke na maniere om haar huis sonder skadelike produkte skoon te hou het Anne hope inligting op die internet ontdek, maar baie daarvan was óf nie betroubaar nie óf dis eenvoudig van ander webwerwe geknip-en-plak.
In 2010 het sy die webwerf Spotless begin waar sy meer 60 resepte wat sy sélf getoets het, gratis deel om mense te help om praktiese, volhoubare en bekostigbare veranderinge te maak.
“Al hoe meer mense wíl groener leef, maar die twee grootste hindernisse is koste en tyd,” sê sy.
Baie van Anne se vriende het gekla hulle het nie tyd om self produkte te maak nie en het haar gevra of sy dit wil meng en aan hulle verkoop. Só is The Apothecary vier jaar later gebore.
Hier verkoop sy Spotless-skoonmaakprodukte en Delicious-lyfprodukte wat alles met die hand en slegs met plaaslike, organiese bestanddele gemaak word – en de laaste een is veilig genoeg om te eet! Die verpakking is van glas, papier of bioplastiek wat jy later in jou komposhoop kan gooi.
Omdat die vraag na omgewingsvriendelike produkte met rasse skrede groei, vind daar ongelukkig ook al hoe meer plaas wat die Engelse green washing noem: Produkte wat minimaal, indien enigsins, “groener” is, word met woorde soos “omgewingsvriendelik”, “natuurlik” en “sag op die vel” bemark sonder dat dié beloftes gestaaf word.
“Verbruikers moet bedag wees daarop dat maatskappye enigiets sal doen om meer produkte te verkoop. Maak dus seker jy word nie ’n rat voor die oë gedraai nie,” sê Robyn. Faithful to Nature is een van die eerste maatskappye ter wêreld wat slegs produkte verkoop waarvan die bestanddele streng beheer word. “Ons doen die huiswerk vir ons kliënte sodat hulle enige produk op die webwerf met ’n geruste hart kan koop.” (Jy kan ook ’n sakgids byderhand hou as jy gaan inkopies doen met ’n lys van skadelike en voordelige bestanddele. Tik “Pocket Guide to Safe Shopping” op Faithful to Nature se webwerf in en gooi dié >
gratis gids in jou inkopiemandjie as jy ’n bestelling plaas. Jy kan dit ook op Platteland se Facebookblad kry.)
Begin met dié 7 bestanddele
Die eenvoudige, beproefde resepte op Anne se webwerf vir elke denkbare skoonmaaktaak is ’n uitstekende wegspringplek as jy graag jou eie skoonmaakmiddels wil maak. Boonop het jy vir haar resepte net 7 bestanddele nodig wat jy, behalwe vir die waterstofperoksied, alles in die koekbakof groenteafdeling van ’n supermark sal kry!
Dit was verbasend lekker en maklik om die produkte te maak en die werkverrigting en veelsydigheid van dié “eetbare” bestanddele het my verras. Koste en tyd is die hoofredes waarom ek soms konvensionele produkte koop, maar die tuisgemaakte produkte is héélwat goedkoper as enige van die chemiese produkte.
Vir dié artikel het Platteland verskeie tuisgemaakte resepte getoets en die werkverrigting vergelyk met van die gewildste skoonmaakprodukte op die Faithful to Naturewebwerf asook die vyf produkte wat jy kry as jy hulle “Green Cleaning Starter Pack” (foto onder) vir R345 koop. Dié beginnerstel bevat Greenmanveeldoelige skoonmaakmiddel, Earthsapopwasmiddel, Triple Orangevloeibare wasgoedseep, Truthglaswasmiddel en Better Earthvloerwasmiddel.
Al 7 bestanddele is goedkoop, maklik bekombaar en skadeloos vir mens, dier, plant en ons kosbare waterbronne.