Volg in Halley se voetspore
Met die Suiderkruis wat tans op sy sy lê, en die kenmerkende “wysersterre” reg daarbo, is dit ’n goeie tyd om ’n baie besonderse sterrebondel met jou verkyker te soek. Dié sterrebondel, bekend as Omega Centauri, is die grootste en helderste bolvormige sterrebondel in die naghemel. Ons is baie bevoorreg, want dit is slegs van die Suidelike Halfrond af sigbaar.
As jy op ’n redelike donker plek is, behoort jy dit selfs met die blote oog te kan sien: Dit sal lyk soos ’n sterretjie wat uit fokus is. Maar trek ’n verkyker of teleskopie nader en jy kan dit baie mooi sien. Met ’n groter teleskoop sal jy individuele sterre ook kan uitmaak. Gebruik die skets om dit te kry: Omega Centauri vorm ’n driehoek met die Suiderkruis en sy wysersterre – daar waar die stippellyne op die skets bymekaarkom. Het jy dit? Mooi so, jy’s in uitgelese geselskap: Edmond Halley (ja, van komeet-faam) was in 1677 die eerste om te besef dit is nie ’n ster nie.
Sedertdien het sterrekundiges uitgewerk dit bestaan uit ’n geskatte tien miljoen sterre en sit amper 16 000 ligjare van ons af. (Gee jou verkyker ’n klop op die skouer dat hy so ver kan kyk!) Omega Centauri het ’n deursnee van 150 ligjare wat beteken dit is só groot dat dit lig 150 jaar neem om van sy een kant tot die ander te trek!
Die sterre in ’n sterrebondel lê almal só na aan mekaar dat ’n planeet in so ’n stelsel nooit nag sal beleef nie – daar sal altyd ’n paar sonne gelyktydig op wees!
– Willie Koorts