Op ’n eiland...
Pain Forms the Character, ’n fassinerende versameling staaltjies, herinneringe, feite, foto’s en selfs gedigte, is ’n viering van vier dekades se navorsing op Marioneiland. Dit bied ook ’n blik op die welbekende katuitwissing, toe die oormaat katte op di
Waarom het julle die boek geskryf? Dit het begin as ’n afskeidsgeskenk om dr. Marthán Bester se vier dekades van navorsing op die eiland te gedenk. Maar toe soveel bydraes van meer as honderd voormalige en huidige robnavorsers en katjagters van ouds instroom, was dit duidelik dat ons iets meer omvattends wil skep wat ook vir die publiek van waarde kan wees.
Ons wil die volgende geslagte inspireer met stories van eietydse avonture wat jy nêrens anders sal vind nie.
Hoeveel keer was julle al op die eiland? Ons het albei al twee keer oorwinter: Nico in 2003-’04 en 2006-’7, en Chris in 2007-’08 en 2010-’12. ’n Oorwinterekspedisie duur gewoonlik 13 maande. Deesdae is ons eilandreise beperk tot die vyf weke lange aflosreis elke April.
Wat onthou julle van julle eerste besoek aan Marioneiland? Dit was opwindend om alleen in so ’n onbekende omgewing gelos te word. Alles wat ’n mens gesien en beleef het – vulkaniese keëls, ysgrotte, albatrosse, moordvisse, stormsterk winde – was nuwe ontdekkings.
Dr. Marthán Bester se reusebydrae, ook as mentor, vorm ’n groot deel van die boek. Wat is die mees waardevolle les wat julle by “Doc” geleer het? Al wat werklik saak maak in die koue wêreld, is uitstekende wetenskaplike navorsing en toegewyde veldwerk – die res is ’n bysaak.
Het julle ’n gunstelingstaaltjie in die boek? Ons het uitgebars van die lag toe ons lees hoe ene Piet, ‘n katjagter, ‘n kers “uitgeblaas” het aan die verste ent van ’n hut met vier mense toe hy sy haelgeweer vanuit sy bed afgevuur het. Wie dink julle sal hierdie boek geniet? Lesers wat belang stel in die natuur en sy geskiedenis, ontdekkingsreise en stories oor mense. Die vermaaklike staaltjies, hoendervelstories van dinge wat skeef loop, en nostalgiese stukke word toegelig met foto’s van ’n hoë gehalte.
Waarom het julle op die spesifieke titel besluit? “Pain forms the character” is al lank ’n katjagterleuse. Dit hou ook verband met die lewe op ’n afgeleë subantarktiese eiland – dit is soms uitmergelend, maar altyd bevredigend. Ons vertel die storie van dié leuse se ontstaan in die boek. Dit hou verband met ’n vergruisde vinger en ’n bottel Tabasco wat as geneesmiddel gebruik is (met g’n kos in sig nie)... alles in die naam van karakterbou!
Hoekom was dit nodig om al die katte op Marioneiland uit te roei? Die katte was ’n indringerspesie op die eiland en het jaarliks honderdduisende inwonende seevoëls doodgemaak – die voëls ken nie vierpotige roofdiere nie. Die uitwissingsprogram was die regte plan om ’n slegte situasie te beredder. Die katte is in 1948 na Marioneiland gebring en het kort daarna wild begin raak. Toe die eiland in 1993 vry van katte verklaar is, was dit die einde van een van die grootste suksesverhale van moderne natuurbewaring.
Wat het dit geverg om ’n katjagter op Marioneiland te wees? Daar’s ’n jaggesegde wat sê: “The softest part of a cat hunter is his teeth”... Dit som katjagters soos ons hulle ken, presies op.
Bittermin lesers sal Marioneiland ooit self sien. Hoe is dit om vir ’n lang ruk op die eiland te woon en werk? Dit is nog ’n rede om die boek te lees! Dit vang die lewe van ’n veldwerker vas: harde werk, kameraadskap, die uitdagings én die genot wat die omgewing, weer en diere inhou... Dis vir baie mense ’n lewensveranderende avontuur.
Hoe kan ’n lid van die publiek op Marioneiland uitkom? Besoeke aan Marioneiland is hoofsaaklik vir wetenskaplike navorsing – dis om die brose ekostelsel te beskerm. Jou enigste geleentheid om daar te gaan draai is as lid van ’n oorwinterekspedisie of die jaarlikse aflosvaart. Ekspedisiespanne bestaan uit ondersteunende en wetenskaplike personeel. Die departement van omgewingsake stel mediese ordonnanse, dieselwerktuigkundiges, ingenieurs, weerwaarnemers en navorsingsassisente in die natuur- en aardwetenskap aan aan.
Pain Forms the Character word deur Antarctic Legacy of South Africa uitgegee en kos R650 by www.marionseals.com/shop Stuur ’n e-pos na katedutoit@hotmail.com vir meer inligting