A cheneración Z
Muitos pensadors charran d’a ‘cheneración Z’ –os que naixión entre os zaguers anyos d’o sieglo XX hasta 2012, ya en o tercer milenio–, que tien agora de vente a trenta anyos, están en plena chuventut! A mayor parte han medrau liyendo nomás en as pantallas –ordinador, tableta, smartphon–, sin ‘pasar’ pachinas, y en os que hue en día detectan unas consecuencias, como cambeos cerebrals y mermas en o rendimiento. A’l pareixer por no haber tactau o papel imprentau! O raro ye que a plataforma favorita de lectura d’os Z –wattpad–, nos amostra que leyen as cuestions propias d’os chovens y que una buena parte d’els continan apreciando a importancia de liyer! Pero, cómo leyen? En una pantalla! «A relación entre a man y o cerebro en a infancia s’ha tresbatiu –dicen os neurologos–, pero hasta qué punto condiciona a comprensión y a capacidat critica?» –se preguntan. O caso ye que o gubierno sueco ha retirau o Plan de Dichilitación preveyiu y ha mandau tornar a los libros tradicionals en as aulas, mirando de conchugar a lectura en pantalla y en papel, pos os psicologos han aconsellau que tanto a lectura como a escritura ye muit important principiarlas en papel, mantener a lectoscriptura clasica en a infancia. Asinas s’empara una relación entre a man y o cerebro, proveitosa pa la salut. En l’adolescencia, ya emparau o proceso, a lectura en pantallas ye menos perchudicial.
O caso ye que en istos tiempos se charra muito d’as nuevas tecnolochías dichitals, que van afogando os sistemas tradicionals en papel, con opinions positivas y negativas, como pasa siempre. A la fin, como sentiemos en un rolde, «o caso ye que leigan, pos a lectura ha siu i contina siendo a clau de l’aprendizache». Y pa bien de toz, conchuguemos os sistemas tradicionals con os modernos.