Werelddag voor Fatsoenlijk Werk

De World Day of Decent Work is een dag die staat voor onder andere veiligheid op het werk. Er zijn talloze beroepen die zo onveilig zijn dat hier iets aan gedaan moet worden. Decent Work betekent in het Nederlands ‘fatsoenlijk werk’. Je zou het niet verwachten, maar de term is nog betrekkelijk nieuw. Pas in 1999 werd het begrip, samen met een aantal belangrijke bepalingen, geïntroduceerd door de Internationale Arbeidsorganisatie ILO. De ILO heeft Decent Work gedefinieerd als: ‘Productief werk dat wordt uitgevoerd uit vrije wil onder gelijke, veilige en waardige omstandigheden’. In de Decent Work Agenda, van de ILO is dit begrip nader uitgewerkt. Nou zorgt een ‘fatsoenlijke werkdag’ niet direct voor minder gevaarlijke situaties, maar wat bewustzijn kweken zou indirect altijd kunnen helpen. Fatsoenlijk werk betekent niet alleen veiligheid op het werk, maar ook werken voor een fatsoenlijk loon. Veel werkers worden uitgebuit met een schraal loontje, en moeten daar onwaarschijnlijk veel uren voor draaien. Het fundamentele recht op fatsoenlijk werk moet dan ook actief worden nagestreefd, aldus de betrokken organisatie.

Het concept Decent Work is gebaseerd op de idee dat werk een bron is voor persoonlijke waardigheid. Werk zorgt ervoor dat mensen in de behoeften van hun gezinnen kunnen voorzien met betrekking tot veiligheid en gezondheid en waarmee ze hun kinderen naar school kunnen sturen. Werk verzekert ook inkomen als mensen ziek worden of nadat ze met pensioen gaan. Werk waarbij mensen rechtvaardig worden behandeld en waarbij hun rechten worden gerespecteerd.

Fatsoenlijke arbeidsomstan- digheden bepalen de kwaliteit van het werk, de mentale en fysieke gezondheid en het welzijn van de werknemers. Ze hebben betrekking op de arbeidsduur (flexibele werkroosters, deeltijds werk, ploegenarbeid, nachtwerk, overuren), de aard van het werk (complexiteit van de taken, hoofdarbeid of handenarbeid, vereiste competenties), de organisatie van het werk (werkritme, werkbelasting, autonomie, flexibiliteit, groepswerk), het management en communicatie (verhoudingen met oversten en collega’s, HRM, de systemen van management, relaties met cliënten), de fysieke aspecten (fysieke inspanningen, blootstelling aan trillingen, lawaai, chemische substanties), het evenwicht privéleven/beroepsleven en de beloning. Op de Werelddag voor Fatsoenlijk Werk, elk jaar op 7 oktober, vragen vakbonden wereldwijd aandacht voor schending van arbeids- en vakbondsrechten. Er wordt vooral aandacht gevraagd voor geweld tegen vrouwen op de werkvloer. Uit het onderzoek blijkt dat veel werkende vrouwen in deze landen veel minder betaald krijgen dan mannen die hetzelfde werk doen. Anderen worden ernstig geïntimideerd door collega’s of hun baas. Ook komt het geregeld voor dat er geen regelingen bestaan voor zwangerschapsverlof: vrouwen verliezen hun baan, zodra zij zwanger zijn.