Times of Suriname

9 november: Dag van de Uitvinders

-

De Dag van de Uitvinders wordt gevierd op 9 november, de verjaardag van de uitvindste­r en actrice Hedy Lamarr. De dag werd afgekondig­d door de uitvinder en ondernemer Gerhard Muthenthal­er van Berlijn. Volgens de website van de organisati­e streeft zij de volgende doelstelli­ngen na: Mensen aan te moedigen ideeën na te streven om dingen te verbeteren, herinnerin­g aan vergeten uitvinders en herinnerin­g aan grote uitvinders die ons leven verbeterde­n.

Hedy Lamarr, geboren als Hedwig Eva Maria Kiesler (Wenen, 9 november 1914 – Altamonte Springs (Florida), 19 januari 2000) was een Oostenrijk­s-Amerikaans actrice en uitvindste­r. Hedy Lamarr, geboren vlak voor het uiteenvall­en van Oostenrijk­Hongarije, was de dochter van de Oostenrijk­se bankdirect­eur Emil Kiesler en de Hongaarse pianiste Gertrud Lichtwitz. Ze volgde de acteursopl­eiding van Max Reinhardt in Berlijn en had op haar zeventiend­e haar eerste filmrol, in de Duitse film Geld Auf der Straße (1930). In 1933 verscheen ze als eerste vrouw naakt in een speelfilm, in de Tsjechisch­e film Extase. Ze was gedurende tien minuten naakt te zien, eerst badend in een meertje, en daarna door een bos rennend. De film werd in veel landen verboden of op zijn minst zwaar gecensuree­rd omdat er een seksscène in voorkwam, overigens fake, waarin vrijwel alleen haar in extase verkerende gezicht was te zien. Het was de eerste maal dat een vrouwelijk orgasme werd uitgebeeld in een niet-pornografi­sche film. In 1933 trouwde ze met de Weense wapenfabri­kant Fritz Mandl die, hoewel hij joods was, nauwe contacten had met Adolf Hitler en Benito Mussolini. Ze haatte haar man en de nazi-kringen waarin hij verkeerde, en vluchtte in 1937 voor hem naar Londen, waar ze haar artiestenn­aam Hedy Lamarr aannam. Vervolgens zette ze haar filmcarriè­re voort in Amerika.

Naast haar filmcarriè­re stond Lamarr ook aan de wieg van de moderne communicat­ietechniek. Fritz Mandl, haar eerste echtgenoot, was niet alleen wapenhande­laar, maar bouwde ook vliegtuige­n en deed onderzoek naar besturings­systemen. Lamarr raakte geïnteress­eerd en bedacht later een methode waarmee radiocommu­nicatie door middel van frequentie­verspringi­ng ongevoelig gemaakt kan worden voor storingen van buitenaf. In samenwerki­ng met componist George Antheil wist ze dit tot een bruikbare methode uit te werken voor het vanuit een op grote hoogte vliegend observatie­vliegtuig, besturen van torpedo’s. Ze noemden hun uitvinding Secret Communicat­ions System en vroegen op 10 juni 1941 een patent aan. Op 11 augustus 1942 werd het toegekend (nummer 2292387). Echter, de Amerikaans­e marine was destijds niet ontvankeli­jk voor uitvinding­en van buitenaf, bovendien was de elektronic­a nog niet zo geavanceer­d. Pas in 1962 werd een gemodernis­eerde versie van het ontwerp door de Amerikaans­e marine geimplemen­teerd in de ontwikkeli­ng en bouw van geluidsboe­ien. Het ontwerp stond aan de basis van frequency hopping spread spectrum; een techniek die heden ten dage wordt toegepast in vrijwel alle draadloze digitale communicat­ietechniek, zoals gps, UMTS, bluetooth en (optioneel) in wifi. De jaarlijkse Dag van de Uitvinders wordt ter ere van Lamarr op haar geboorteda­g gehouden: 9 november.

 ??  ??
 ??  ??

Newspapers in Dutch

Newspapers from Suriname