Brein blijft minuten na de dood nog actief

Onderzoekers hebben zo’n tien minuten nadat het hart van een patiënt stopte, activiteit in de hersenen gemeten. Onduidelijk is hoe dat kan.

Onderzoekers bestudeerden vier patiënten die in Canada op de intensive care lagen. Artsen konden niets meer voor de vier patiënten doen en dus werd besloten om de apparaten die deze mensen in leven hielden, los te koppelen. De onderzoekers bestudeerden de patiënten voor, tijdens en na het loskoppelen van de apparatuur. Zo maakten ze een hartfilmpje, monitorden ze de bloeddruk in de slagaderen en hielden ze het zuurstofniveau in het bloed in de gaten. Tevens maten ze de activiteit in de hersenen van de patiënten.

Het onderzoek levert bijzondere resultaten op. Zo bleek de hersenactiviteit bij drie patiënten reeds weg te vallen voor het hart stilviel. Maar bij één patiënt werd zelfs tien minuten nadat het hart stopte met kloppen en de bloeddruk in de slagaderen wegviel nog hersenactiviteit gemeten.

Bij deze ene patiënt werden tot tien minuten nadat het hart was stilgevallen nog deltagolven waargenomen. Dit is een type hersengolf die terug te vinden is in ons brein wanneer we in een diepe slaap zijn.

De onderzoekers keken in hun studie ook of ze de ‘death wave’ konden vinden. Deze laatste golf van hersenactiviteit werd in 2011 bij ratten gedetecteerd, 1 minuut nadat deze onthoofd waren. Bij de vier patiënten werd echter 1 minuut nadat het hart stopte met kloppen geen dergelijke hersenactiviteit waargenomen.

Het is zeer opvallend, zo stellen de onderzoekers in het blad Canadian Journal of Neurological Sciences. Want deze hersenactiviteit werd dus waargenomen lang nadat de bloedcirculatie was stilgevallen. Ze kunnen de hersenactiviteit dan ook niet verklaren. Sterker nog: in eerste instantie dachten ze dat er iets mis was met hun apparatuur. Vandaar dat ze deze eens goed hebben nagekeken, maar ze konden niets vinden wat erop wijst dat de apparatuur niet goed werkte. En dus blijven de metingen een mysterie.

Het is belangrijk dat we dit onderzoek van een paar kanttekeningen voorzien. Zo moeten we op basis van de studie zeker geen overhaaste conclusies trekken over wat zich na de dood allemaal in het menselijk lichaam afspeelt. Daarvoor is het aantal onderzochte mensen te klein. Tegelijkertijd mogen we de resultaten ook zeker niet opzij schuiven. De onderzoekers pleiten voor vervolgonderzoek. Dat is met name belangrijk met het oog op orgaandonatie, zo stellen de wetenschappers. Want wanneer is iemand nu echt overleden? Misschien moeten we als we die vraag willen beantwoorden wel verder kijken dan de bloedcirculatie alleen.

Het is zeker niet voor het eerst dat onderzoekers voor een verrassing komen te staan wanneer ze een beter beeld proberen te krijgen van wat er na het intreden van de dood in het menselijk lichaam gebeurt. Zo ontdekten wetenschappers eerder dit jaar nog dat sommige genen in het menselijk lichaam tot wel twee dagen na de dood nog hyperactief worden. (Scientias.nl/Foto: scientias.nl)

Eerder onderzoek suggereerde dat wij mensen inderdaad twee stofjes aanmaken die wellicht dienst doen als feromonen. Het gaat om androstadienon (een geurstof die mannelijk zweet van een kenmerkende geur voorziet) en estratetranol (een geurtje dat vrouwen aanmaken).

Wetenschappers hebben zich nu nog eens over beide vermeende feromonen gebogen en moeten concluderen dat er geen enkel bewijs is dat deze stofjes van invloed zijn op ons gedrag. Ze baseren die conclusie op experimenten.

Tijdens

deze

experimenten

Blootstelling aan de geurstoffen bleek geen enkele invloed te hebben op de uitkomst van de experimenten. De geuren zorgen er in tegenstelling tot feromonen bij andere diersoorten dus niet voor dat we iemand aantrekkelijker gaan vinden.

Dat

een

eerder

onderzoek