Marokkaanse koning vervangt populaire premier
MAROKKO - Na vijf maanden vruchteloos onderhandelen over een nieuwe regering is de oude premier en overduidelijke winnaar van de verkiezingen, Abdelilah Benkirane, door de Marokkaanse koning weggestuurd. Voor hem in de plaats is een partijgenoot aangesteld die aanmerkelijk minder populair is onder de Marokkaanse bevolking. De charismatische Benkirane is de leider van de islamitische Parti de la Justice et Développement (PJD). Hij won de verkiezingen op 7 oktober 2016 overtuigend, met 125 van de 395 parlementszetels. Zijn belangrijkste verkiezingsbelofte was dat hij corruptie zou tegengaan en de armen zou helpen. Ook verdedigt de PJD een conservatief Marokko, met niet te veel ‘westerse’ vrijheden.
Koning Mohammed VI wees Benkirane direct na de verkiezingen aan als premier. Zo staat het in de Grondwet die van kracht werd na de Arabische Lente: de koning moet een premier kiezen uit de gelederen van de partij die de verkiezingen wint. Maar Benkirane wist geen coalitie om zich heen te verzamelen en moet nu plaatsmaken voor Saadeddine El Othmani, de tweede man van zijn partij.
“Geen ster zoals Benkirane”, volgens de Marokkaanse pers, “maar wel alom gerespecteerd”. Waar Benkirane er niet voor terugdeinsde kritiek te hebben op de ‘makhzen’, de bestuurlijke elite, heeft El Othmani een minder scherpe tong. Ook is hij een van de zeldzame islamisten die vrijdenkend is als het gaat om abortus of cannabis. Hij was de voorganger van Benkirane en korte tijd minister van Buitenlandse Zaken. De partijraad van de PJD, zaterdag bijeen, legt zich neer bij de benoeming van El Othmani.
De vijf maanden dat Benkirane de onderhandelingen leidde stonden in het teken van een krachtmeting tussen Abdelilah Benkirane en Aziz Akhannouch, de leider van de Rassemblement National des Indépendents (RNI). Die partij van ‘onafhankelijken’ staat bekend om zijn nauwe banden met het paleis. Ook Akhannouch is een intimus van de vorst. Mohammed VI kwam tijdens de ramadan bij de minister op bezoek om het vasten te breken en Akhannouch vergezelt de vorst tijdens zijn bezoeken aan Afrikaanse landen.
Aanvankelijk blokkeerde de RNI de deelname van een andere conservatieve partij aan de regering, hoewel die de derde partij van het land is. Dat was tegen de zin van Benkirane, maar hij gaf uiteindelijk toe. Akhannouch vormde echter een blok met drie andere partijen. Alleen gevieren zouden ze toetreden tot de regering. Dat zou voor een ‘solide en comfortabele’ meerderheid zorgen. Benkirane accepteerde drie van de vier als coalitiegenoten, maar met nog een extra partij zou hij ‘zijn geloofwaardigheid verliezen’. De meerderheid in het parlement was immers allang binnen. Het lijkt erop dat de koning er beducht voor is dat de PJD te veel macht krijgt met Benkirane aan de leiding. Aïcha Akalay, hoofdredacteur van het tijdschrift TelQuel, in een commentaar: “De stemmen die het paleis ervan beschuldigen al het mogelijke te doen om de PJD te verzwakken, zien zichzelf gesterkt in hun gelijk.”
(de Volkskrant)