Flinke pot geld voor nieuw kabinet
DEN HAAG - Het nieuw te vormen kabinet heeft ruimschoots financiële spelingsruimte om alle plannen en ideeën te verwezenlijken. Volgens de nieuwste cijfers van het Centraal Planbureau zijn er de komende regeerperiode jaar na jaar fikse overschotten op de begroting.
Bij ongewijzigd beleid groeit de economie tot aan 2021 met gemiddeld 1,7 procent per jaar. Er wordt namelijk flink geëxporteerd en bedrijven gaan weer meer investeren. Ook consumeren huishoudens meer. Voor dit jaar wordt een groei van 2,1 procent verwacht. De werkloosheid daalt ook een stuk sneller dan gedacht. Dit jaar al naar 4,9 procent en de rest van de periode naar 4,7 procent.
Die gunstige cijfers betekenen dat er tegen 2021 een overschot op de begroting te noteren is van 1,3 procent, dat komt neer op zo een 11 miljard euro. Politieke partijen gingen bij het opstellen van hun verkiezingsprogramma’s nog uit van 7 miljard euro.
Dit jaar is er ook al sprake van een overschot van 0,5 procent en volgend jaar van 0,8. De plussen zijn te danken aan de extra belastinginkomsten bij de overheid en de lagere uitgaven aan werkloosheidsuitkeringen nu er meer mensen aan de bak komen. Wel dempen de teruglopende gasbaten de gunstige cijfers.
Door de overschotten ligt de staatsschuld in 2017 met 58,5 procent van het bruto binnenlands product voor het eerst sinds 2010 onder de Europese schuldnorm van 60 procent. In 2021 is die schuld zelfs gedaald naar 46,6 procent.
Het Centraal Planbureau waarschuwt wel dat de Nederlandse economie de komende decennia op lagere economische groei kan rekenen dan voor de economische crisis. “Groeicijfers van 3, 4 en 5 procent horen tot het verleden”, stelt CPB-directeur Laura van Geest. Dat komt onder meer door de vergrijzing en afnemende productiviteitsgroei. “Potentiële groei stimuleren is mogelijk, maar weerbarstig”, waarschuwt ze. De partijen VVD, CDA, D66 en GroenLinks die met elkaar aan de onderhandelingstafel gaan zitten, vinden allemaal dat er in meer of mindere mate voor lastenverlichting moet worden gekozen. Dat zou gevolgen kunnen hebben voor de overschotten en de staatsschuld omdat daarmee minder belastinginkomsten kunnen binnenkomen.
Van Geest waarschuwt dan ook om “niet in de val te trappen” dat het nieuwe kabinet flink veel geld gaat uitgeven omdat er nu begrotingsruimte ontstaat. “Ik constateer dat het geld bij iedereen in de zakken brandt. Maar het zou mooi zijn als de overheidsfinanciën nu eindelijk op orde zijn, om die ook op de lange termijn gezond te houden.”
(De Telegraaf)