Genoom van Egyptische mummie voor het eerst compleet in kaart gebracht
Lang dachten onderzoekers dat het onmogelijk was om betrouwbaar DNA van Egyptische mummies te verkrijgen. “Het warme Egyptische klimaat, de hoge luchtvochtigheid in veel tombes en de chemicaliën die gebruikt werden om te mummificeren, dragen bij aan het vergaan van DNA,” legt onderzoeker Johannes Krause uit. Maar in het blad Nature schrijft een internationaal team van onderzoekers nu dat Egyptische mummies wel degelijke een betrouwbare bron van DNA kunnen zijn en kunnen helpen om een beter beeld te krijgen van de geschiedenis van Egypte.
De wetenschappers bestudeerden het DNA van Egyptenaren die tussen 1400 voor Christus en 400 na Christus gemummificeerd werden. De onderzoekers slaagden erin om het genoom van drie van deze mummies volledig in kaart te brengen. Van negentig andere mummies werd een deel van het genoom in kaart gebracht. 151 van de bestudeerde gemummificeerde Egyptenaren waren afkomstig uit Abusir el-Meleq, een archeologische vindplaats langs de Nijl in Midden-Egypte. “Er is literair en archeologisch bewijs voor buitenlandse invloeden in dit gebied, waaronder de aanwezigheid van individuen met Griekse en Latijnse namen en het gebruik van buitenlandse materialen,” vertelt onderzoeker W Paul van Pelt. “Maar geen van deze vondsten bewijzen direct dat hier buitenlanders of individuen met een migratie-achtergrond aanwezig waren, omdat veel kenmerken van de Griekse en Romeinse identiteit ‘statussymbolen’ waren en zowel door de inheemse bevolking als buitenlanders omarmd werden.” Door naar het DNA van mummies te kijken, wilden de onderzoekers nagaan of hier daadwerkelijk buitenlanders aanwezig waren geweest en of zij hun stempel hebben gedrukt op het DNA van de lokale bevolking. “We wilden nagaan of de verovering door Alexander de Grote en andere buitenlandse machthebbers genetische sporen had nagelaten onder de oude Egyptische populatie,” legt onderzoeker Verena Schuenemann uit. En? “De genen van de Abusir el-Melequ-gemeenschap ondergingen geen grote veranderingen in de 1300 jaar die wij bestudeerd hebben, wat suggereert dat de populatie genetisch gezien niet aangetast werd tijdens de buitenlandse veroveringen,” vertelt onderzoeker Wolfgang Haak.
De onderzoekers vergeleken het genoom van de oude Egyptenaren tevens met dat van moderne Egyptenaren. En er bleken wel de nodige verschillen te zijn. Zo blijken de oude Egyptenaren nauwer verwant te zijn aan oude populaties uit het Midden-Oosten en westelijke deel van Azië, terwijl moderne Egyptenaren meer gemeen hebben met de bewoners van Sub-Saharisch Afrika. “Het suggereert dat de toename in de uit Sub-SaharaAfrika afkomstige genen in de laatste 1500 jaar plaatsvond,” vertelt onderzoeker Stephan Schiffels. Mogelijk werd deze toename veroorzaakt doordat mensen zich gemakkelijker over de Nijl gingen verplaatsen of doordat er meer gehandeld werd tussen Egypte en het Afrika ten zuiden van de Sahara. Onderzoekers zien genetisch onderzoek als een mooie aanvulling op literaire en archeologische vondsten in Egypte. Samen kunnen deze bewijsstukken een veel beter beeld geven van de geschiedenis van Egypte en de interacties met andere volken.
(Scientias.nl/ Foto:scientias.nl)
De onderzoekers baseren hun conclusies op experimenten. Ze verzamelden 21 proefpersonen en brachten grote hoeveelheden onschadelijke bacteriën op de handen van deze proefpersonen aan. Vervolgens wasten de proefpersonen hun handen. De ene keer gebruikten ze daarvoor water dat 15 graden Celsius