Ruim honderd jaar oud fruitcakeje nog steeds om op te eten
Nieuw-Zeelandse onderzoekers hebben op Antarctica tussen de eeuwige sneeuw en krakende gletsjers een opmerkelijk goed geconserveerd fruitcakeje gevonden. De mierzoete versnapering werd ruim een eeuw geleden achtergelaten door Britse poolreizigers. De plak bleek door de lage buitentemperatuur, in combinatie met het hoge suiker- en vetgehalte, nog steeds ‘lekker klef en bijna eetbaar’.
Het stuk fruitcake werd aangetroffen bij de zogenoemde Kaap Adare-hut: een 50 meter lange houten barak die tussen 1910 en 1913 als onderkomen werd gebruikt door vijf Britse poolreizigers onder leiding van Robert Falcon Scott. De groep nam onder meer de uiterst voedzame fruitcake - gemaakt door de Engelse koekjesfabrikant Huntely & Palmers - mee als proviand. Het team slaagde er uiteindelijk in de Zuidpool te bereiken, maar op de terugweg kwamen Scott en zijn mede-avonturiers om het leven.
De Antarctic Heritage Trust een organisatie die zich sterk maakt voor het behoud van historische objecten en vondsten op de Zuidpool - is onlangs begonnen met de restauratie van de barak die al in 1899 werd gebouwd door de Noorse poolreiziger Carsten Borchgrevink en zijn metgezellen. Meerdere expedities maakte er in de jaren daarna gebruik van. Zo ook Scott. Volgens AHT-conservator Lizzie Meek was de fruitcake begin vorige eeuw en ook nu nog een populaire traktatie. “Het was ooit wegens de calorierijke en hoge energiesamenstelling het perfecte voedingsmiddel tijdens poolexpedities onder erbarmelijke omstandigheden’’, schrijft ze in een publicatie over de als uniek aangemerkte vondst van de koek. “De cake was verpakt in het oorspronkelijke omhulsel van vetvrij papier met daar omheen een blik van een ijzer-tinlegering. De metalen buitenkant was bijna verteerd, maar de koek zelf zag er eigenlijk nog prima en zelfs eetbaar uit. En de plak rook nog goed.’’ De onderzoekers hebben, zo benadrukt Meek, niet even stiekem geproefd van de kleffe fruitcake. De onverwoestbare homp wordt binnenkort geconserveerd, opgenomen in de collectie historische Zuidpool-vondsten en op termijn tentoongesteld. Marineofficier en ontdekkingsreiziger Robert Falcon Scott overleed (vermoedelijk) op 29 maart 1912 op de terugtocht van de Zuidpool die hij en zijn team op 17 januari datzelfde jaar hadden bereikt. Ze ontdekten tijdens hun expeditie onder meer dat Antarctica ooit bebost moet zijn geweest. Gedurende de terugreis kwamen de vijf in grote problemen door verkeerde navigatie, sneeuwstormen, spontaan afbrekende ijsmassa’s tijdens de poolzomer, gebrek aan voeding voor de sledehonden, uitputting en ziekte wegens chronisch voedselgebrek. Zo kregen enkele expeditieleden, ondanks de voedzame plakken fruitcake die ze dagelijks naar binnen werkten, scheurbuik. Hun ontzielde lichamen werden uiteindelijk op 12 oktober 1912 gevonden in ondergesneeuwde tenten. Toen dat bekend werd, was zo ongeveer heel Engeland in rouw omdat iedereen met de koelbloedige avonturiers had meegeleefd. De vijf werden na hun dood postuum geëerd met ettelijke medailles en worden nog steeds gezien als helden van Groot-Brittannië. De in 1822 opgerichte koekjesfabriek Huntely & Palmers bestaat nog steeds. Het bedrijf maakt tot op de dag van vandaag de fruitcake die tussen de ijsmassa’s werd gevonden. De Kaap Adare-hut waar de koek lag is het oudste gebouw op de Zuidpool.