Adembenemende plaatsen Timboektoe in Mali

Timboektoe is een plaats in Mali en tevens de hoofdstad van de gelijknamige regio. De plaats ligt ongeveer 13 kilometer ten noorden van de rivier Niger en heeft circa 32.500 inwoners. De naam van de stad is Berbers en zou

‘Zij met de grote navel’ (Tin Boektoe) betekenen. De meeste Toeareg noemen de stad echter Tinboetkoe, in plaats van Timboektoe. De lokaal gesproken talen zijn Songhai, Tamasheq, Arabisch en tegenwoordig ook Frans.

Timboektoe is vermoedelijk in de 12e eeuw gesticht door Toeareg als pleisterplaats voor de karavaanhandel die de landen aan de oever van de rivier de Niger verbond met de Maghreb. De belangrijkste handel was in zout, dat noordelijk van de stad in de Sahara werd gedolven in mijnen. Dit zout werd verhandeld in West-Afrika, waar zout schaars was, in ruil voor onder andere, goud en slaven.

Van de 13e tot de 17e eeuw was Timboektoe het centrum van de islam. De combinatie van de rijkdom van de stad en zijn onbereikbaarheid voor christelijke reizigers

- de eerste Europeaan die de stad bereikte, de Schotse majoor Gordon Laing, werd in 1826 op de terugweg uit de stad vermoord - gaven de stadsnaam in het Westen een mythische klank. De naam is nog steeds symbolisch voor een verafgelegen en nauwelijks te bereiken plaats. Begin 2012 werd de regio waarin Timboektoe ligt, ingenomen door Toearegrebellen uit het noorden van Mali, die het hele noorden van Mali, samen met strijders van de islamitische groepering Ansar Dine, hadden uitgeroepen tot een onafhankelijke staat. Op 28 januari 2013 werd de stad echter, zonder gevechten, heroverd door Franse en Malinese troepen. Timboektoe was een stad van islamitische geleerdheid. Geleerden in domeinen als het islamitisch recht (Fiqh) en Koranexegese (Tafsir) bestudeerden en gaven daar commentaar op beroemde werken, als de Mukhtassar van Khalil bin Ahmed. Deze geleerden gaven lessen aan leerlingen en studenten op verschillende niveaus, die bij hen thuis kwamen studeren, dan wel in zogeheten madrassas bijeenkwamen. Deze geleerden waren veelal als imam of muedzin verbonden aan de grote moskeeën van Timboektoe, met name de Sankore-moskee. Om die reden wordt de Sankore vaak een universiteit genoemd, hoewel dat niet helemaal correct is. Niettemin waren de Djingareybermoskee, Sidi

Yahya- en

Sankore-moskeeën centra van geleerdheid. Timboektoe was in het verleden een belangrijke handelsstad op de karavaanroutes door de Sahara tussen Zuid Marokko en de Sahel, waar goederen werden overgeladen van de kameelkaravanen op boten in Timboektoes haven Kabara. Zout, gewonnen in de Sahara bij Awdaghust en tegenwoordig

bij Taoudennit, werd verhandeld tegen goud afkomstig uit de Rijken van Ghana aan de Senegalrivier (niet te verwarren met de huidige Republiek Ghana) en later Mali. Dat goud werd weer naar Marokko getransporteerd en verhandeld voor aldaar vervaardigde goederen.

Sinds een aantal jaar probeert de stad het imago als centrum van geleerdheid verder uit te bouwen. In 2006 is de stad uitgeroepen tot ‘Hoofdstad van de Islamitische Cultuur’ door de Islamitische Organisatie voor Onderwijs, Wetenschap, en Cultuur.

Dit werd gevierd met een serie debatten, congressen en andere evenementen. Timboektoe staat sinds 1988 op de UNESCO Werelderfgoedlijst.

(Wikipedia.org)