Maria Tenhemelopneming op 15 augustus gevierd

Jaarlijks op 15 augustus viert de katholieke kerk het hoogfeest van Maria Tenhemelopneming en ook deze week werd deze dag herdacht door de katholieken. In vele Europese landen is deze dag een officiële vrije dag.

Maria Tenhemelopneming is in de orthodoxe en katholieke kerk de feestdag van de opneming “met lichaam en ziel” van Maria in de hemel. Maria Tenhemelopneming geldt voor de katholieke kerk als het belangrijkste Mariafeest. In het dagelijks taalgebruik wordt Maria Tenhemelopneming ook wel Maria Hemelvaart genoemd. Het is evenwel niet zo dat Maria uit eigen kracht “ten hemel gevaren” is, zoals dat voor haar Zoon geldt (Hemelvaartdag).

Het feest lijkt zich te hebben ontwikkeld uit de jaarlijkse viering van de wijding van een Mariakerk tussen Jeruzalem en Betlehem. Dit feest werd zeker al rond 430 gevierd. In de katholieke kerk wordt het sinds ongeveer 700 gevierd als een hoogfeest, in de orthodoxie is het al ruim een eeuw eerder als feestdag bekend. Het geloof in de Tenhemelopneming van Maria dateert uit de oudheid en is tenminste al sinds de 6e eeuw gedocumenteerd. De vermelding in bijvoorbeeld de Transitus Mariae-geschriften uit die periode zijn weliswaar van geen betekenis als historisch getuigschrift, maar geven wel aan dat de dood van Maria als theologische vraagstelling actueel was.

Voor de latijnse kerk verkondigde Paus Pius XII in 1950 de Tenhemelopneming van Maria als DOGMA fiDEI en legde dit neer in de Apostolische Constitutie MUNIfiCENTISSIMUS DEUS. Voor de oosterse kerk geldt geen specifieke dogmatische formulering van de tenhemelopneming en wordt dit traditioneel aangeduid met het “Ontslapen van Maria” of het “Ontslapen van de Moeder Gods.” In de christelijke iconografie verwijst het woord naar de voorstelling van Jezus die zijn overleden moeder Maria ten hemel voert. In de orthodoxe kerken worden bij deze voorstelling vaak simultaan drie gebeurtenissen uitgebeeld: het inslapen (DORMITIO) van Maria met de apostelen rond haar sterfbed vergaard, de eigenlijke tenhemelopneming en de kroning van Maria in de hemel (hetgeen ook deel uitmaakt van de Mariale devotie in de katholieke kerk). In het katholicisme is Maria Tenhemelopneming een hoogfeest en het wordt steeds op 15 augustus gevierd. In België, met name in de stad Antwerpen en omgeving, wordt op deze dag ook Moederdag gevierd. In de Russisch-orthodoxe kerk wordt het feest gevierd op 28 augustus, dit vanwege het uiteenlopen van de Juliaanse kalender en Gregoriaanse kalender.