VN-missie in Congo besmeurd door verkrachtingen en misbruik
CONGO - De Verenigde Naties staan voor vrede en veiligheid. Althans, dat is de instelling van de organisatie. Toch zijn er in de afgelopen 12 jaar 2.000 klachten ingediend over seksueel misbruik en uitbuiting door leden van de VN-vredesmacht tijdens missies over de hele wereld. Een groot deel van die klachten, 700, is afkomstig uit Congo, waar de grootste vredesmacht van de VN zo’n 840 miljoen euro per jaar kost. Dat blijkt uit onderzoek van persbureau AP.
13 jaar geleden klopt een meisje, 14 jaar oud, gevlucht voor de oorlog in Congo, aan bij een vluchtelingenkamp dat wordt bewaakt door de VN. Een kamp waarin ze veilig zou moeten zijn, zeker omdat het die dag wordt bezocht door een delegatie van de Verenigde Naties. De oma van het meisje laat haar achter en geeft haar de verantwoording over haar broertjes en zusjes. Maar dan gaat het vreselijk mis. Een Pakistaanse vredesbewaker glipt hun verblijf binnen en verkracht haar voor de ogen van de kleintjes. Het schrijnende verhaal van dit meisje spookt nog steeds door het hoofd van Zeid Ra’ad al Hussein, de Hoge Commissaris voor de mensenrechten van de Verenigde Naties.”Wat moeten we nog doen om deze soldaat hiervan te weerhouden? Alle leidinggevenden van de Verenigde Naties waren daar aanwezig, en toch deed hij het’’, vroeg hij zich af toen het meisje in 2004 haar verhaal deed. In een rapport dat hij een jaar later schreef, deed hij aanbevelingen om het seksueel misbruik binnen de VNvredesmacht een halt toe te roepen. Tevergeefs, want het misbruik is nooit gestopt.
Uit een jaar durend onderzoek door persbureau AP blijkt dat het misbruik meer onverminderd is doorgegaan. Gemelde zaken zijn in de doofpot verdwenen, of worden door de VN afgegeven aan de vredeshandhavingslanden, die er vervolgens niets mee doen. Zo was er het meisje, Bora, dat tot twee keer toe verkracht werd door een VN-soldaat. Ze beviel van haar eerste zoon, John, toen ze 11 jaar oud was. Twee jaar later kwam haar dochter Gloria ter wereld. Haar oom nam voogdij over de kinderen, omdat Bora te jong was om voor hen te zorgen.
Bora en vele andere meisjes kregen geen enkele hulp van buitenaf. Ze worden vaak door hun families verbannen. Hun kinderen worden op hun beurt ook genegeerd en zo ontstaat een tweede generatie slachtoffers. Tot nu toe zijn er in 2017 43 aanklachten ingediend met betrekking tot seksueel geweld bij de VN. Een derde van de klachten is afkomstig uit Congo.
William L Swing, verantwoordelijk voor de missie in Congo tussen mei 2003 en januari 2008, erkent de misstanden. “Ik neem de volledige verantwoordelijkheid voor wat er gebeurd is.” Hij is nu lid van een nieuwe taakgroep die het probleem moet oplossen en benadrukt dat er is geleerd van de fouten uit het begin van de missie. “Je kunt iemand die seksueel is geschonden nooit meer helen’’, zegt hij. “Maar je kunt ze wel het gevoel geven dat de organisatie het in ieder geval probeert.” Desondanks constateerde AP dat slachtoffers van auto-ongelukken, veroorzaakt door voertuigen van de VN, eerder kans maken op compensatie dan slachtoffers van verkrachting.
Van het verkrachte 14-jarige meisje in het vluchtelingenkamp, heeft de VN geen gegevens. Er is wel een ‘soortgelijk geval’ gedocumenteerd, maar die klacht werd ongegrond verklaard, omdat het slachtoffer de verkeerde dader aanwees op foto’s.
AP slaagde er echter vrij snel in een vrouw te vinden van wie het verhaal overeenkwam met dat van Hoge Commissaris Zeid. De vrouw, inmiddels 27 jaar oud, vertelde dat ze nooit hulp heeft ontvangen van de VN na de geboorte van haar kind. De pleegmoeder van het dochtertje, Dorcas Zawadi, zei tegen AP dat ze het meisje verbiedt in de buurt van VNbases te komen. “De vredessoldaten proberen de meisjes te lokken met koekjes, snoep en melk om ze te verkrachten’’, aldus Zawadi. (AD/ Foto: s.newsweek.com)