De verslaving van slaapmiddelen en angstremmers
Benzodiazepinen
Iedereen heeft wel eens last van slaapproblemen ; men kan de slaap moeilijk vinden of wordt tijdens de nacht wakker. Het kan soms moeilijk zijn om ’s ochtends op te staan en men kan het gevoel hebben dat men niet genoeg geslapen heeft. Dergelijke gebeurtenissen zijn echter geen goede reden om slaapmiddelen te nemen. Hoe kan men wel verantwoord met deze middelen omgaan? Benzodiazepinen (BDZ) zijn geneesmiddelen met een sederende (kalmerende) en een anxiolytische (angstgevoelens verminderende) werking. Deze vervangen de vroeger veel gebruikte barbituraten omdat ze gemakkelijker te verdragen zijn en minder hoge risico’s bij overdosering inhouden. De effecten van benzodiazepinen zijn slaapbevordering, vermindering van angstgevoelens, spierverslapping, geheugenverlies, sedatie en anti-epileptisch. Deze effecten zijn het gevolg van de werking van BDZ op de hersenen. De BDZ werken in op bepaalde receptoren in de hersennen waardoor deze effecten bekomen worden. Het is nog niet volledig duidelijk of de sederende effecten en de anxiolytische effecten dezelfde zijn. Het is moeilijk na te gaan of angstgevoelens verminderen door het verslappen van de spieren en het minder alert zijn, of er ook een specifiek angstremmend effect bestaat.
Binnen de groep van benzodiazepinen, zijn verschillende geneesmiddelen te vinden. Het effect en de duur van het effect verschilt van geneesmiddel tot geneesmiddel. Voor slaapstoornissen worden meestal BDZ die slechts gedurende korte tijd werken. Langwerkende BDZ zijn niet aan te bevelen als slaapmiddel aangezien de effecten ook overdag nog doorduren. In sommige gevallen worden benzodiazepinen gebruikt bij patiënten met epilepsie. Een gekend medicijn hiervoor is clonazepam. Door de werking op de hersenen, wordt de prikkelgevoeligheid bij epilepsiepatiënten verminderd waardoor minder aanvallen plaatsvinden. Een arts kan bij slaapproblemen die geen duidelijk aantoonbare reden hebben, opteren om medicijnen uit de groep van de BDZ voor te schrijven. In dit geval zal men benzodiazepinen met een korte of halflange werkingsduur voorschrijven en dit gedurende maximaal één week. Studies wijzen er namelijk op dat deze middelen slechts gedurende één week effectief zijn en dat in de tweede week het effect reeds sterk vermindert. Indien men de medicatie gedurende een langere periode inneemt en dan plots stopt, blijkt dat slapeloosheid sterker dan ervoor terug komt. Het voordeel van BDZ is dat deze onmiddellijk werken na de inname van de medicatie en men in de eerste week van een goede nachtrust kan genieten. Aangezien echter de effecten in week twee reeds sterk afnemen en deze medicatie een verslavende vorm kan aannemen, moet men proberen slaapproblemen door gedragstherapie op te lossen. Deze vorm van therapie duurt langer voor er een effectieve werking is, maar bij vergelijking op langdurige periodes, blijkt deze veel effectiever. (Mens en Gezondheid/Foto: www.healthdrugsforu.com)