Plastic veroorzaakt hersenbeschadiging bij vissen

Gedragsverandering

Piepkleine plastic deeltjes eindigen in het brein van vissen en kunnen daar beschadigingen veroorzaken. Ongeveer tien procent van al het plastic dat wereldwijd geproduceerd wordt, eindigt uiteindelijk in de oceanen. En daar valt dat plastic afval onder meer door UV-straling en zeeslag uiteen in piepkleine fragmenten: micro- of nanoplastics. En onderzoek toont nu voor het eerst aan dat die nano-plastics zich op kunnen hopen in het brein van vissen. Met alle gevolgen van dien.

Zweedse onderzoekers bestudeerden hoe nanoplastics zich door mariene ecosystemen verplaatsen. Kleine plastic deeltjes kunnen bijvoorbeeld worden verorberd door plankton en dat plankton wordt vervolgens (inclusief plastic) weer door vissen opgegeten. Het betekent dat de concentratie plastic toeneemt naarmate dieren zich hogerop in de voedselketen bevinden. Uit het onderzoek blijkt tevens dat niet alle formaten plastic hetzelfde effect hebben op organismen. Zo gaat plankton dood als het wordt blootgesteld aan nanoplastics, maar overleeft het als het met grotere plastic deeltjes te maken krijgt. “Het is belangrijk om te bestuderen hoe plastic ecosystemen beïnvloedt en hoe nanodeeltjes plastic waarschijnlijk een gevaarlijker effect hebben op mariene ecosystemen dan grotere deeltjes plastic”, aldus onderzoeker Tommy Cedervall.

Maar wat gebeurt er nu precies als een vis hetzij via plankton of direct – piepkleine deeltjes tot zich neemt? Het antwoord is verrassend. Zo tonen de onderzoekers aan dat het plastic niet wordt tegengehouden door de bloedhersenbarriëre (die voorkomt dat schadelijke stoffen het brein weten te bereiken) en dus ook in het brein terecht kunnen komen. En waarschijnlijk tasten die piepkleine deeltjes plastic het vissenbrein aan, zo stellen de onderzoekers. Het leidt tot gedragsveranderingen: zo gaan vissen langzamer eten en verkennen ze hun omgeving minder. De onderzoekers tonen aan dat nanoplastics zich in het brein van vissen kunnen ophopen. Maar betekent dat dat die nanoplastics zich ook verzamelen in andere delen van het vissenlijf: wellicht ook delen die wij mensen eten? Dat is in dit stadium nog onbekend. (Scientias.nl)