Staatsbezoek Portugal vooral in teken van export en duurzame energie
PORTUGAL - Koning Willem-Alexander en koningin Máxima beginnen vandaag in Lissabon aan een driedaags staatsbezoek aan Portugal. Behalve Lissabon bezoeken zij de komende dagen Alverca, Sintra en Cascais. Minister Lilianne Ploumen voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking leidt gelijktijdig een economische missie.
De koning en koningin worden door president Marcelo Rebelo de Sousa ontvangen bij het Jeronimusklooster, net als in 1990 toenmalig koningin Beatrix en prins Claus. Dat was het eerste staatsbezoek ooit van een Nederlands staatshoofd aan Portugal. Mario Soares was indertijd president. Beatrix’ moeder, koningin Juliana, legde nooit een staatsbezoek af aan de republiek Portugal, die tot 1974 een dictatuur was en tot 1910 een monarchie.
De eerste dag wordt verder gevuld met de gebruikelijke kranslegging, een bezoek aan de voorzitter van het parlement, een tramrit door Lissabon en ‘s avonds het staatsbanket. In de toespraken van de staatshoofden zal ongetwijfeld gerefereerd worden aan de gedeelde maritieme traditie en de vergelijkbare positie in de Europese Unie: beide kleine landen aan zee, met westwaarts een trans-Atlantische blik en naar het oosten een groot buurland in de rug. Twee landen ook die de Brexit betreuren.
Dag twee en drie staan in het teken van verbetering van de samenwerking op economisch gebied. Die is enigszins uit het lood, want Nederland is voor Portugal een veel belangrijker exportland dan andersom. Met name mode en textiel komen deze kant op, terwijl Portugal voor Nederland vooral een aantrekkelijk vakantieland is. Er wordt gekeken naar uitwisseling van kennis over duurzame energie, waarop Portugal als olie- en gasloze natie een voorsprong heeft. Nederland ziet ruimte voor verbetering van de samenwerking in de luchtvaartsector.
Portugal heeft zwaar te lijden gehad van de financiële en economische crisis, maar is inmiddels - mede met hulp van een noodkrediet van 78 miljard euro - uit het dal geklommen. In gesprek met Portugese journalisten zei Willem-Alexander voorafgaand aan het staatsbezoek onder de indruk te zijn hoe het land de ‘zwarte periode’ had doorstaan.
Behalve minister Ploumen is ook minister Bert Koenders (Buitenlandse Zaken) in Portugal. Voor beide PvdAbewindslieden is het de laatste keer dat zij met het staatshoofd op reis zijn, omdat naar verwachting in de week van 23 oktober het nieuwe kabinet aantreedt. Daarvan maakt de PvdA geen deel uit.
Het is voor Willem-Alexander al het dertiende uitgaande staatsbezoek sinds zijn inhuldiging in 2013. In 1982 stelde de naar Amsterdam verhuisde Portugese auteur J. Rentes de Carvalho vast, in zijn even geestige als venijnige boek Waar die andere God woont, dat de Nederlander in het algemeen over een ‘buitensporige reislust’ beschikt. Dat komt, schreef hij, door “de behoefte om, bij vergelijking, te kunnen constateren dat zijn eigen land, als puntje bij paaltje komt, beter is, een fatsoenlijker regering heeft, een rechtvaardiger wetgeving, een efficiënter ambtenarenkorps, en sociale voorzieningen waar een ieder trots op mag zijn”.
Of die analyse nog altijd klopt, kunnen de meegereisde journalisten morgen bij de afsluiting van het staatsbezoek zelf aan Willem-Alexander vragen. In de kustplaats Cascais vindt het persgesprek met de koning plaats en worden in Portugal woonachtige Nederlanders ontvangen. Daarna vliegen WillemAlexander en Máxima terug naar huis.
(De Volkskrant)