Wereld Filosofiedag

Wereldwijd is 16 november een dag om totally flabbergasted te worden. Het is dan namelijk Wereld Filosofiedag, opgericht door UNESCO om te reflecteren op het reflecteren. De filosofie of wijsbegeerte is de oudste theoretische discipline, die het verlangen en het streven uitdrukt naar kennis en wijsheid. Zij kwam voor het eerst echt op in de 6de eeuw vChr. Een beoefenaar van de filosofie wordt een filosoof of wijsgeer genoemd.

In het dagelijks spraakgebruik wordt de term filosofie gebruikt om elke vorm van wijsheid of levensbeschouwing aan te duiden of iemands uitgangspunten. Dit verschilt van het begrip filosofie in een academische context, zoals deze in dit artikel gehanteerd wordt. Oorspronkelijk betekende filosofie dus eenvoudig: ‘liefde voor wijsheid’. Het woord filosoof verving, aldus het woord sofist, dat gebruikt werd om ‘wijze mannen’ of leraren in de retorica aan te duiden.

In de dialogen van Plato stelt Socrates vaak filosofen tegenover sofisten, die Socrates karakteriseert als oneerlijk en destructief, omdat ze hun onwetendheid camoufleren achter woordspelingen en vleierij, en anderen pogen te overtuigen van wat onwaar en zonder grond is. Aristoteles nam deze visie op de sofisten van Socrates en Plato over. ‘Sofist’ is hierdoor nog steeds een minachtende uitdrukking voor hen die anderen met hun redenaarskunst willen overtuigen, zonder enige interesse in wijsheid of waarheid. De introductie van de term filosofie werd toegeschreven aan de Griekse denker Pythagoras. In werkelijkheid werd de term ‘filosofie’ niet gebruikt tot ver voor Plato. Filosofie en filosoferen was volgens Aristoteles de meest verheven en meest goddelijke activiteit voor de mens, die ze van nature voltooit en die een bron van vreugde is.

In zijn UITNODIGING TOT DE fiLOSOfiE lezen wij: “want intelligentie is de god in ons” en “Het stoffelijke leven heeft een goddelijk gedeelte”, en nog: “Zodoende is de mens VERPLICHT TE fiLOSOFEREN OF ANders afscheid te nemen van het leven; want alle andere activiteiten zijn slechts prullen in VERHOUDING TOT HET fiLOSOFEren”. Filosofie is de eeuwenoude kunst van het nadenken, en dat is toch wat ons onderscheid van de apen, dus nobel. Op Wereld Filosofiedag mogen dus alle groten (en minder groten) der aarde bij elkaar komen om te brainstormen over de zin van het bestaan, het bewijs dat er een God is en of er nou echt leven op die puntjes in de hemel kan zijn. Plus, zegt UNESCO, filosofie helpt het stimuleren van alles wat een maatschappij nodig heeft; democratie, vrijheid, welvaart en geluk.

(Bron: www.unesco.org)