Eerste Kamer akkoord met omstreden donorwet

DEN HAAG - Iedere volwassene staat straks automatisch geregistreerd als potentiële orgaandonor, tenzij iemand expliciet aangeeft dat niet te willen. Met dat wetsvoorstel van D66’er Pia Dijkstra heeft een krappe meerderheid van de senaat vandaag ingestemd.

Uiteindelijk gingen, na vele uren debatteren en enorme twijfel, 38 senatoren akkoord met het voorstel van Dijkstra, dat meer organen moet opleveren. Nu sterven jaarlijks 150 mensen, terwijl ze op de wachtlijst staan voor bijvoorbeeld een lever of nier. Campagnes om mensen over te halen zichzelf vrijwillig als donor aan te melden, leverden afgelopen jaren niet genoeg op.

Een minderheid van 36 senatoren stemde tegen het plan van Dijkstra. Een aantal vindt principieel dat de overheid niet mag bepalen dat een burger zijn organen moet afstaan. Anderen menen dat het wetsvoorstel van Dijkstra te veel rompslomp en kosten oplevert, terwijl de opbrengst onzeker is. SP-senator Arda Gerkens, die vermoedelijk tegen gestemd zou hebben, was afwezig. Een motie van senator Nooren (PvdA) om de rolverdeling tussen artsen en nabestaanden te regelen, werd ook aangenomen.

Pia Dijkstra reageerde verheugd. “Ik vind het fijn dat de senatoren uiteindelijk toch hebben ingestemd”, aldus het D66-Kamerlid. Ze benadrukt wel dat het niet om haar draait. “Ik vind het belangrijk voor de mensen die orgaanfalen hebben of die met orgaanfalen te maken krijgen en die op een wachtlijst staan.” Directeur van de Nierstichting Tom Oostrom spreekt van een mijlpaal: “Al jaren strijden wij bij de politiek voor een oplossing van het grote tekort aan donororganen.

Dit betekent een doorbraak voor patiënten op de wachtlijst. Mede dankzij de nietaflatende steun van alle betrokkenen en moed en enorme inzet van initiatiefneemster Pia Dijkstra, krijgen honderden patiënten eerder hun leven en hun vrijheid terug.” Frank de Grave, een van de VVD-senatoren die instemde, vindt dat er in de senaat heel zorgvuldig is nagedacht over het voorstel. Elco Brinkman, fractievoorzitter van het CDA en tegenstemmer, spreekt over een ‘narrow escape’ . “Er is toch veel onduidelijkheid gebleven, vooral over de positie van nabestaanden. Ik hoop dat dat gevoel niet blijft hangen.”

Nu het voorstel door de senaat is, moet zorgminister Bruins gaan werken aan de invoering van de wet en de financiële middelen (in eerste instantie 65 miljoen euro) vinden. Het is de bedoeling dat de nieuwe regels ingaan op 1 juli 2020, vergezeld door een enorme campagne. Bruins zal al een brief sturen aan de Tweede Kamer over de geplande strategie en zijn zoektocht naar financiële middelen.

(AD)