De verdachte en het recht op rechtsbijstand

Geachte lezer,

Als verdachte hebt u het recht om een of meer advocaten te kiezen. Artikel 30 stelt dat zo spoedig mogelijk na de aanhouding, doch voordat het eerste verhoor aanvangt, de politie u moet attenderen op dit recht. Wanneer u wordt aangehouden dan heeft de politie het recht u voor verhoor op te brengen en u daartoe zes uren aan te houden. Na deze zes uren wordt beslist of u in verzekering wordt gesteld voor de duur van een week. Er is dan een bevel van voorlopige hechtenis tegen u. In deze fase begint uw wettelijk recht op rechtsbijstand door een advocaat. U mag een advocaat kiezen of een van de Staat toegewezen vragen. Artikel 33 stelt dat aan iedere in verzekering gestelde verdachte van staatswege een advocaat wordt toegevoegd.

Er is een leemte in de wet..Nergens in de wet is vastgelegd dat u recht hebt op bijstand van een advocaat gedurende deze zes uren. En in zes uren kunt u veel vertellen aan de politie dat als bewijs tegen u gebruikt kan worden. Het Salduzarrest van 27 november 2008 van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft in Europa voor een ontwikkeling gezorgd . Salduz was een jongeman van 17 jaar die gearresteerd was voor deelname aan een onwettige demonstratie. Bij zijn aanhouding en het daarop volgend politieverhoor legde hij een bekentenis af.Hij had geen advocaat en kreeg pas een advocaat na zijn voorgeleiding bij de officier. Salduz trok later zijn bekentenis in en verklaarde dat hij onder druk en mishandelingen door de politie een bekennende verklaring had afgelegd. De rechter veroordeelde hem op grond van zijn bekentenis bij de politie tot twee en een halfjaar straf. Salduz ging bij het Europees Hof in beroep tegen deze uitspraak en hij beriep zich op artikel 6 van het Verdrag voor de Rechten van de Mens. Daarin staat dat een verdachte toegang moet krijgen tot een advocaat vanaf het moment dat de politie de ondervraging begint.

Salduz vond dat zijn recht op een eerlijk proces geschonden is, omdat hij bij de politieverhoren geen rechtsbijstand heeft gehad.

En het Europees Hof gaf hem gelijk.Het hof stelde dat vanaf het eerste moment dat de politie de ondervraging begint, een verdachte het recht op een advocaat moet hebben. De advocaat mag aldus op basis van dit arrest ook bij de politieverhoren gedurende de eerste zes uren aanwezig zijn.Het hof vond dat de rechten van Salduz zo ernstig waren aangetast dat er geen sprake was van een eerlijk proces.

Nederland heeft daarop zijn wetgeving aangepast en in overeenstemming gebracht met het Salduzarrest. België heeft bij wet van 13 augustus 2011 ook de wetgeving in overeenstemming gebracht met het Salduzarrest.

Er is dus werk aan de winkel voor de advocaten en mensenrechtenorganisaties in Suriname.

Tot over twee weken.