3 maart: Poppen- of perzikenfeest
Hinamatsuri is een feest, dat speciaal voor meisjes wordt gevierd om hen geluk te wensen. Het Japanse Poppenfeest ook wel Meisjesdag of perzikbloesemfestival genoemd, wordt gevierd op 3 maart.
Op deze dag wordt een opstelling met meerdere etages en daarover een rood kleed gebruikt om een verzameling ornamentele poppen uit te stallen. Deze poppen stellen de keizer, keizerin, hofdames en musici voor in de traditionele hofkleding van de Heianperiode. Op de dag van het feest worden thuis poppen, die het vroegere keizerlijke hof (dairi) voorstellen, uitgestald op een verhoging. Ook wordt er speciaal voedsel gegeten. De gewoonte om poppen te etaleren begon tijdens de Heian-periode. De Heian-periode is een tijdsperiode uit de geschiedenis van Japan, die duurde van 794 tot 1185. Het is tevens de laatste periode uit de klassieke geschiedenis van Japan. De periode is vernoemd naar de stad Heian-kyo, die in 794 werd benoemd tot hoofdstad van Japan. De Heian-periode is het tijdperk waarin het boeddhisme, taoïsme en andere invloeden uit de Chinese cultuur op hun hoogtepunt waren. Tevens geldt de periode als het hoogtepunt van het Japanse keizerlijke hof. De periode staat bekend om haar dichtkunst en literatuur. De periode begon officieel met het verplaatsen van de hoofdstad naar Heian-kyo. De keizer deed dit niet alleen om zijn eigen machtspositie te versterken, maar ook vanwege de geologisch gunstigere ligging. Zo had Heian-kyo toegang tot een rivier en via die rivier toegang tot de zee. Hoewel het keizerlijke hof de macht leek te hebben voor de buitenwereld, had achter de schermen de Fujiwara-clan de ware macht in handen. Deze familie was via huwelijken verbonden geraakt met de keizerlijke familie. De macht van deze familie werd tijdelijk weer ingeperkt tijdens de regeerperiode van keizer Daigo (897930), maar kwam daarna weer op volle sterkte terug. De centrale controle over Japan nam namelijk af, waardoor adellijke families steeds grotere gebieden onder hun controle konden krijgen. Binnen enkele jaren na Daigo’s dood had de Fujiwarafamilie de volledige macht binnen het keizerlijke hof in handen. Zij bepaalde nu onder meer de troonopvolgers. Onder de regering van de Fujiwarafamilie bloeide de cultuur binnen Japan op. De decentralisatie van het land nam af. Er kwam een systeem gelijk aan het oude clan-systeem, waarbij meerdere grote families stukken land onder hun controle hadden. De regeerperiode van de Fujiwara-familie nam af met de komst van keizer Go-Sanjo (1068-1073), de eerste keizer sinds de negende eeuw die niet het kind was van een Fujiwaravrouw. Hij voerde een groot aantal veranderingen door om de macht van de familie in te perken en zelf weer de touwtjes in handen te krijgen. In plaats van de familie geheel te verbannen, maakte de keizer hen weer tot wat ze oorspronkelijk waren: ministers en landeigenaren onder zijn regering. De Heian-periode is tevens bekend om het feit dat de samoeraiklasse tijdens dit tijdperk tot grote ontwikkeling kwam. De Fujiwara’s waren hier grotendeels verantwoordelijk voor, samen met andere adellijke families. Om hun machtsposities veilig te stellen hadden ze soldaten en andere troepen nodig. Deze militaire troepen deden via de adellijke families ook hun intrede in de keizerlijke kringen. Een gebeurtenis die hier sterk toe bijdroeg was de Hogen-opstand. Beetje bij beetje veranderden de bovenklassen in een nieuwe militaire elite. Toen de adellijke families steeds minder in staat bleken om Japan te besturen, kon de samoeraiklasse de macht overnemen. Een andere familie die veel macht had in de Heianperiode was de Minamoto. Pogingen van deze familie om de macht in Japan over te nemen van de Taira-familie leidde tot de Genpei-oorlog. Na de oorlog werd Minamoto no Yoritomo de eerste Shogun van Japan.
Daarvoor geloofde men dat poppen slechte geesten konden bevatten en vasthouden om zo de eigenaar te beschermen. Hinamatsuri gaat terug op de oude Japanse gewoonte van de ‘drijvende poppen’ waarbij papieren poppen in een bootje op een rivier worden gezet om zo de slechte geesten mee naar zee te nemen. Zoete, nietalcoholische sake amazake is de gebruikelijke drank op Hinamatsuri, en daarbij worden arare, eenhapscrackers, met sojasaus, gegeten. Een bijgeloof betreffende Hinamatsuri is dat als een familie vergeet de poppen op te ruimen voordat 4 maart aanbreekt, het meisje het komende jaar niet zal trouwen. Rond deze tijd staan de perzikbomen in bloei en daarom wordt het feest ook wel “perzik festival” genoemd (momo no sekku).
(Bron: Beleven)