'H :DUPH *ROIVWURRP ZRUGW ]ZDNNHU
'aarvoor waarscKuwen onderzoekers van Ket :oods +ole 2ceanograpKic ,nstitution. +un nieuwe onderzoek draait om Ket zogenoemde $02& dat staat voor $tlantic 0eridional 2verturning &irculation . 'it is een s\steem van oceaanstromingen waartoe ook de beroemde :arme *olIstroom kan worden gerekend. +et nieuwe onderzoek suggereert nu dat de $02& op dit moment zwakker is dan deze op elk willekeurig moment in de aIgelopen jaar is geweest. (n met name de aIgelopen jaar zouden de oceaanstromingen beKoorlijk aan kracKt Kebben ingeboet.
Lopende band
'e $02& kun je misscKien nog wel Ket beste vergelijken met een lopende band in de supermarkt. 'e oceaanstromingen vervoeren warm water vanuit de tropen naar Ket noordelijke deel van de $tlantiscKe 2ceaan. 'aar geeIt Ket water die warmte aI aan de atmosIeer en zorgt er zo voor dat :est-(uropa verwarmd wordt. 'oor de aIgiIte van die warmte Koud je koud water over. 'at zakt naar grote diepte en reist vervolgens Kelemaal naar $ntarctica om via de *olI van 0e[ico weer in de tropen te belanden waar Ket verKaal weer van vooraI aan begint.
Klimaatverandering
2ver de $02& is in Ket verleden al Keel veel te doen geweest. 6ommige onderzoekers vrezen namelijk dat deze oceaanstromingen zwakker worden door de opwarming van de aarde en zelIs compleet stil kunnen vallen. 'at zou grote gevolgen Kebben voor Ket klimaat in onder meer de 96 en :est-(uropa iets wat op groteske wijze duidelijk werd in de beroemde film The day after tomorrow waarin de $02& abrupt stilvalt .
Sedimenten
2m meer inzicKt te krijgen in de veranderlijkKeid van deze oceaanstromingen Kebben wetenscKappers nu uitgezocKt Koe deze zicK in de recente gescKiedenis Kebben ontwikkeld. =e ricKtten zicK daartoe op door deze stromingen aIgezette sedimenten. 'eze kunnen ons meer vertellen over de kracKt van de stromingen Koe groter de aIgezette zandkorrels Koe sterker de stromingen zijn. (n door meerdere van die sedimentlagen te bestuderen kunnen dus conclusies worden getrokken over Koe kracKtig de stromingen door de tijd Keen zijn geweest. 'aarnaast reconstrueerden de onderzoekers ook nog de temperaturen aan Ket zeeoppervlak in gebieden waar de temperatuur sterk beinvloed wordt door de kracKt van de $02&. “6amen wijzen deze benaderingen erop dat de $02& in de aIgelopen
jaar zo’n tot procent zwakker is geworden ´ vertelt onderzoeker 'avid 7Kornalle\.
Tweede paper
'e resultaten lijken te worden onderscKreven door een tweede paper dat eveneens in Nature is verscKenen. ,n dat paper scKrijven onderzoekers op basis van klimaatmodellen en temperatuurmetingen aan Ket zeeoppervlak dat de $02& sinds in reactie op recente opwarming van de aarde zwakker is geworden. “'e Noord-$tlantiscKe circulatie is veel veranderlijker dan we eerder dacKten ´ concludeert onderzoeker -on 5obson. +ij legt uit dat de $02& in werkelijkKeid veel sterker lijkt te zijn verzwakt dan klimaatmodellen op basis van de Kuidige opwarming voorspelden. 2nduidelijk is nog Koe dat komt. (en mogelijkKeid is dat er meer $rctiscK smeltwater in de oceaan is gelopen dan gedacKt.
Toekomst
%eide studies geven niet alleen meer inzicKt in de gescKiedenis van de $02& maar Kebben ook implicaties voor de toekomst. “:at de twee perioden waarin de $02& zwakker werd Ket eind van de kleine ijstijd en recente decennia gemeen Kebben is dat beide perioden gekenmerkt werden door opwarming en smelt. (n opwarming en smelt zullen naar verwacKting in de toekomst door onze voortdurende uitstoot van &2 doorzetten.´ $ls daarmee ook de $02& zwakker wordt kan dat grote gevolgen Kebben voor Ket klimaat in onder meer :est-(uropa. (r is ecKter een goede reden om een flinke slag om de arm te Kouden. =o geven de onderzoekers in Kun paper aan dat er nog meer onderzoek nodig is om met zekerKeid vast te stellen dat de antropogene opwarming aan de verzwakking van de $02& ten grondslag ligt. (r is namelijk nog veel onduidelijkKeid over Koe de $02& op veranderingen in Ket klimaat gaat reageren.
(Bron: Scientias)