Jesse Klaver wil kabinet dwingen tot samenwerking met GroenLinks

DEN HAAG - GroenLinks wil het kabinet-Rutte III na de Provinciale Statenverkiezingen dwingen om het regeerakkoord open te breken. Volgens partijleider Jesse Klaver moet de coalitie wel met hem samenwerken als VVD, CDA, D66 en ChristenUnie hun meerderheid in de Eerste Kamer kwijtraken.

“Er komt een moment en dan heb je GroenLinks nodig”, stelde partijleider Jesse Klaver op het GroenLinksfestival in Eindhoven, waar de partij de winst bij de gemeenteraadsverkiezingen vierde.

Het kabinet-Rutte III heeft de kleinst mogelijke meerderheid in zowel de Tweede Kamer (76 van de 150 zetels) als de Eerste Kamer (38 van de 75 zetels). Bij de Provinciale Statenverkiezingen van 20 maart 2019 loopt de regering het risico om de meerderheid in de senaat kwijt te raken; in de peilingen staat de coalitie nu op verlies. Als dat gebeurt, moet de regering op zoek naar steun om nog wetten aangenomen te krijgen.

Klaver wijst erop dat zijn partij volgens de huidige Peilingwijzer, het gewogen gemiddelde van alle politieke peilingen, als enige groot genoeg is om in z’n eentje het kabinet aan een meerderheid te helpen. Daar wil de partijleider dan wel wat voor terug. “GroenLinks is niet een partij die gaat gedogen, we zijn een partij die verandering wil”, zei Klaver tijdens zijn speech. “We zeggen: kabinet, als jullie niet uitgeregeerd willen raken, dan moeten jullie het regeerakkoord openbreken.” Zo wil hij dat het kabinet een streep zet door de afschaffing van de dividendbelasting en dat het afziet van plannen om arbeidsgehandicapten onder het minimumloon te betalen. Opvallend is dat de Asscher in een interview ook al voorsorteerde op gedoogsteun voor na de Statenverkiezingen. Net als Klaver wil hij op drie punten toezeggingen: dat arbeidsgehandicapten niet minder dan het minimumloon betaald krijgen hebben de twee partijleiders gemeen. Verder kiest Asscher voor het terugdraaien van de bezuiniging op de huurtoeslag en een verlaging van het eigen risico in de zorg. GroenLinks, SP en PvdA, de drie linkse partijen in de Tweede Kamer, spraken eerder af meer samen op te trekken. Toch hebben Klaver en Asscher hun plannen niet vooraf met elkaar afgestemd. De PvdA is in de peilingen kleiner dan GroenLinks, maar heeft wel bestuurservaring en Asscher plannen zijn voor het kabinet goedkoper om te realiseren dan die van Klaver. Bovendien hebben VVD, CDA en D66 in 2017 al tot twee keer toe met GroenLinks geprobeerd een kabinet te vormen. Dat mislukte. Klaver denkt dat het wel móet als het kabinet de meerderheid verliest. Al zei hij in een toelichting zijn huid duur te willen verkopen. “De vraag is: willen ze dan wél water bij de wijn doen?”

Met het festival dat GroenLinks optuigde, werd gevierd dat de partij volgens de laatste gegevens van het eigen partijbureau mee gaat besturen in 97 gemeenten. Daarmee lijkt Klaver zijn belofte op het partijcongres voorafgaand aan de verkiezingen in te lossen. Toen zei hij dat zijn partij in 100 gemeenten mee zou gaan besturen en in de vier grote steden. In Amsterdam, Den Haag en Utrecht is dat gelukt. Alleen het college in Rotterdam is nog niet rond, maar GroenLinks is wel één van de onderhandelende partijen.

(AD)