EIGENRICHTING
Geachte lezer,
Het Wetboek van Strafrecht noemt de strafbare gedragingen en welke straf er op een bepaalde strafbare gedraging is bepaald. Ook de voorwaarden waaronder een bepaalde gedraging strafbaar is, wordt genoemd in dit wetboek.
Ook andere wetten regelen de strafbare gedragingen en de strafmaat die daarvoor geldt.
Het Wetboek van Strafvordering regelt de regels die er gelden met betrekking tot de opsporing van strafbare gedragingen, de vervolging van die strafbare personen en de berechting van die strafbare personen.
U hebt in de vorige rubrieken kunnen lezen dat het Openbaar Ministerie de instantie is die belast is met de opsporing en vervolging van strafbare feiten. U weet ook dat de berechting van strafbare personen voorbehouden is aan de rechter casi quo het Gerecht. De rechten van de verdachte zijn u ook bekend uit de vorige rubrieken. Een verdachte heeft onder andere recht op een advocaat en op een eerlijk proces en een berechting door een vrije en onpartijdige rechter. Maar wat als de burger zelf het recht in handen neemt en voor eigen rechter speelt? We spreken van eigenrichting als een burger handelingen pleegt zonder een beroep te doen op een rechter om het geschil te beslechten casi quo te behandelen. De burger verschaft zichzelf een eigen recht en past een eigen straf toe.
Eigenrichting is niet toegestaan in een geciviliseerde maatschappij en in een rechtstaat. Immers, als er sprake is van een rechtstaat dan is het juist dat je als burger een bepaalde case ter beoordeling aan een rechter voorlegt.
We lezen en zien vaak in de media dat burgers bij aanhouding van een op heterdaad betrapte verdachte, overgaan tot mishandeling van de verdachte en andere strafbare handelingen in afwachting van de politie. De mishandeling wordt soms ook nog gefilmd en op social media geplaatst. De omstanders die deze mishandeling zien, juichen juist en niemand treedt op. Immers, het gaat om een verdachte die voor ellende heeft gezorgd.
In elkaar slaan van een winkeldief die uit de supermarkt levensmiddelen steelt, het mishandelen van een autobestuurder die een kind aanrijdt, het mishandelen van een pedofiel en ga zo maar voort, zijn enkele gevallen waarbij er vaak eigenrichting wordt toegepast door de boze burger. Begrijpelijk maar niet toelaatbaar. Immers, als u een verdachte op heterdaad betrapt dan hebt u het recht om deze verdachte aan te houden, maar het Wetboek van Strafvordering stelt dat u deze verdachte onverwijld moet overdragen aan de politie. Het straffen van deze verdachte is namelijk niet de taak van de burger maar van het Openbaar Ministerie en de rechter danwel de justitie.
Het strafrecht heeft tot bijzondere taak om juist te voorkomen dat de burger eigenrichting toepast. U moet als burger voor ogen houden, dat als u eigenrichting toepast op een verdachte, u het risico loopt om net als de verdachte aangehouden en opgesloten te worden voor het plegen van een strafbaar feit tegen die verdachte namelijk mishandeling van de verdachte.
Beheersing is het begin van beschaving. Gaat u over tot aanhouding bij ontdekking op heterdaad en draagt u de strafbare personen over aan justitie en zuivert u uzelf van strafbare handelingen.