La Tomatina, het tomatenfeest
Uitzinnig tomatenfeest in Buñol (Valencia, Spanje), jaarlijks op 29 augustus. Een dag per jaar verandert het slaperige plaatsje Buñol in een vrolijk slagveld waar men elkaar bekogelt met tomaten.
Buñol is een gemeente in de Spaanse provincie Valencia. De gemeente ligt 38 kilometer ten westen van de hoofdstad van de provincie Valencia. Daarnaast is er een treinverbinding met Valencia. De gemeente heeft een oppervlakte van 112 vierkante kilometer en telde in 2007 9.720 inwoners. Buñol is een plattelandsgemeente met wat industrie. De landbouw wordt gedomineerd door fruitteelt met onder andere amandelen, johannesbroodbomen, olijven en druiven. Volgens archeologische opgravingen is de streek sinds 50.000 jaar bewoond.
Wat 60 jaar geleden begon als kattenkwaad van een groepje jongens, is nu ‘s werelds grootste voedselgevecht. In 1944 vlogen de eerste tomaten door het stadje La Tomatina. Volgens een andere bron is La Tomatina ontstaan in de jaren 50. Toen was er een festival in Buñol. Er kwamen muzikanten optreden. Een kijker was niet tevreden met het spektakel en gooide een tomaat naar het podium. Dat vonden de mensen in Buñol blijkbaar heel leuk, want sindsdien doen ze het elk jaar.
Dit evenement trekt altijd veel toeristen. Samen met de San Fermínfeesten en de bijbehorende stierenrennen in Pamplona behoort het tot de internationaal bekendste feesten van Spanje.
In 1945 zochten enkele jongeren ruzie, omdat ze wilden deelnemen aan een typische lokale optocht van gigantes y cabezudos (reuzen en groothoofden). Omdat ze zich in de buurt van een groentekraam bevonden, stalen ze tomaten om die naar de optocht te gooien. De oproerpolitie kwam en liet de jongeren de schade vergoeden. Het jaar daarop herhaalden de jongeren deze truc, met ditmaal van huis meegebrachte tomaten. Ook toen werden ze door de ordetroepen opgepakt. Na dit enkele jaren achtereen volgehouden te hebben, werd dit een traditie zonder dat er een officiële status was vastgelegd.
In 1950 stond de gemeenteraad van Buñol het feest nog toe, maar het jaar daarna niet meer en een aantal deelnemers werd opgepakt. Door veel druk van de buurgemeenten werden deze toch vrijgelaten. Uiteindelijk werd het gehele feest toegestaan en naast het gooien van tomaten werden andere gebruiken gemeengoed. Zo werd men met water overgoten en werden er waterstralen op de tegenstander gericht.
In 1957 werd het feest weer verboden en stond op overtreding een gevangenisstraf. Dat jaar besloten omwonenden om een lijkwade met een grote tomaat door het dorp te dragen, “om hem te begraven”. Deze processie werd bijgestaan door bands die begrafenismuziek speelden. In 1959 werd Tomatina definitief toegestaan en sinds 1980 deelt de gemeente jaarlijks tomaten uit aan de steeds talrijker wordende bezoekers. In 2003 deden 38.000 mensen mee en er werd 132 ton tomaten gebruikt.
(Bron: Beleven)