Gospeldag
Jaarlijks wordt op 26 oktober Internationaal Gospeldag gevierd. Op deze dag worden over de gehele wereld speciale kerkdiensten gehouden en worden er christelijke liederen gezongen. In de avonduren worden de festiviteiten afgesloten met vuurwerkshows.
Het Engelse woord gospel betekent in het evangelie goed nieuws of goede/blijde boodschap. Gospelmuziek is geboren in de katoenvelden van de zuidelijke staten van de Verenigde Staten van Amerika. Het is zwarte religieuze muziek die sterk beïnvloed werd door zowel de ritmische muziek die de slaven meebrachten uit Afrika alsook door de ‘bevindelijke’ manier van geloven van de blanken. Het leven na de dood, vaak aangeduid als het oversteken van de rivier de Jordaan, is een zeer vaak terugkerend thema. ‘Black gospel’ kan zowel traditioneel zijn, met grote koren met solisten uit zwarte kerken, als hedendaags, verwant aan de muziek die te horen is op ‘zwarte’ radiostations. Zij maakt deel uit van de toenmalige slavencultuur terwijl andere invloeden komen uit de blanke cultuur van met name Britse straatliederen en gezangen, en uit ervaringen in de strijd om gelijke burgerrechten.
‘White gospel’ kan worden onderverdeeld in drie grote categorieën: ’Southern gospel’, gelijkend op countrymuziek en typisch gebracht door een mannelijk kwartet. 1910 wordt wel gezien als het geboortejaar van de Southern gospel; James D. Vaughan, een Amerikaanse uitgever van muziekboeken, vormde in dat jaar een kwartet om zijn boeken aan de man te brengen. Het is echter wel duidelijk dat deze vorm van muziek al in de 19de eeuw voorkwam. De oorspronkelijke southern gospelkwartetten bestonden uit vier mannen in een tenor-lead-bariton-bas-setting. Zij zongen vooral a capella, later kwamen daar ook begeleidingsinstrumenten bij.
Met de opkomst van de radio aan het begin van de 20ste eeuw groeide de belangstelling voor Southern gospel. Smith’s Sacred Singers, de Speer Family en het Stamps Quartet zijn namen uit de begintijd. Kwartetten van na de Tweede Wereldoorlog zijn/waren onder meer het Cathedral Quartet, The Imperials, de Gaither Vocal Band, Oak Ridge Boys en Ernie Haase & Signature Sound. Seculiere artiesten als Tennessee Ernie Ford, Elvis Presley en Patsy Cline werden door de Southern gospel beinvloed. Tegenwoordig is dit genre niet meer voorbehouden aan kwartetten. De stijl van muziek en de meerstemmige zangstijl worden ook door trio’s en duo’s uitgevoerd. In 1991 startte Bill Gaither zijn Homecoming-activiteiten, waarin Southern gospel een groot aandeel heeft. Het waren vooral de Homecoming tours die de muziek meer naar Europa brachten. In 1997 werd in Dollywood, het themapark van Dolly Parton, het Southern Gospel Museum and Hall of Fame ingericht, met daarin een hall of fame ingericht, waarin bekende namen uit de Southern gospel een bronzen plaquette krijgen. Belangrijke vertolkers van de oervorm van de (zwarte) gospel waren/zijn Mahalia Jackson, die algemeen als ‘de koningin van de gospelmuziek’ wordt beschouwd, de Staples Singers en The Five Blind Boys of Alabama. Ook Elvis Presley zong veel gospels. Voornamelijk met vrienden, maar ook tijdens optredens. Ook Sam Cooke, Jackie Wilson en John Legend zijn beïnvloed door gospelmuziek. Uit de gospelmuziek kwam in de jaren vijftig en zestig de soul voort, met invloeden uit de rhythm & blues. Het religieuze karakter is hierbij weggevallen. De term gospelmuziek wordt soms ook gebruikt als algemene aanduiding voor christelijke muziek. Feitelijk is dit onjuist, aangezien gospel verwijst naar een bepaald muziekgenre en christelijke muziek in alle muziekgenres wordt gemaakt. (Bron: Beleven)