Koorts en verhoging: Symptomen, oorzaak en behandeling

Wanneer heb je koorts of verhoging? Bij een temperatuur tussen de 37,5°C en 38,0°C spreekt men van verhoging, daarboven wordt het koorts genoemd. Er is dus sprake van koorts als de lichaamstemperatuur hoger is dan 38 graden Celsius. Koorts is een reactie van het lichaam op een infectie met ziekteverwekkende organismen, zoals virussen of bacteriën. De koorts helpt de infectie te bestrijden, aangezien virussen en bacteriën minder goed groeien bij een hogere temperatuur. Koorts kent vele mogelijke oorzaken. Griep, verkoudheid en longontsteking zijn de meest voorkomende oorzaken van koorts. Koorts kan gepaard geen met andere symptomen. Dit is afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Koorts hoeft in principe niet behandeld te worden. Eventueel kun je een paracetamol nemen.

Wat is koorts en verhoging?

Bij een temperatuur tussen de 37,5°C en 38,0°C spreekt men van verhoging, daarboven wordt het koorts genoemd. Koorts duidt erop dat de lichaamstemperatuur boven de 38 graden komt en het is een gecontroleerde stijging van de lichaamstemperatuur. Koorts wordt gezien als een reactie van de hypothalamus op het binnendringen van pathogene micro-organismen, ziekteverwekkers zoals virussen of bacteriën, of andere lichaamsvreemde stoffen ten gevolge van of geassocieerd met infecties, vergiftigingen, ontstekingen, trauma’s of immunologische ziekten. De ziekteverwekkers of andere stoffen produceren toxinen (gifstoffen) of andere afweerstoffen, die in de hypothalamus een verhoging van het set point teweegbrengen. Vermoedelijk helpt koorts de infectie te bestrijden, doordat bij een hogere temperatuur virussen en bacteriën minder goed gedijen. Er wordt vaak gedacht: hoe hoger de koorts, des te ernstige de ziekte. Dat is echter niet zo. De hoogte van de koorts zegt weinig over de ernst van de ziekte.

Verschil tussen hyperthermie

koorts en

Koorts is een door ziekte of infectie veroorzaakte verandering van het set point, een verhoging van de kerntemperatuur. Bij hyperthermie is het reguleringsmechanisme van streek, waardoor de balans tussen warmteproductie en warmteafgifte verstoord raakt. Dit heeft een teveel aan warmteproductie tot gevolg, terwijl de hypothalamus daartoe géén signaal heeft afgegeven. Het is de hypothalamus die de lichaamstemperatuur actief kan verhogen, maar deze blijft dan wel binnen homeostatische grenzen. Bij hyperthermie is dat dus niet het geval. Er wordt onderscheid gemaakt tussen hyperthermie die actief of passief kan ontstaan. Actieve hyperthermie ontstaat ten gevolge van overmatige lichamelijke inspanning. Passieve hyperthermie kan ontstaan door onder meer verblijf in een hete omgeving, zoals een sauna. Hitteberoerte bij een zuigeling of klein kind, die in een te warme omgeving verblijft, is een ander bekend voorbeeld van passieve hyperthermie. Bij een temperatuur van 41°C of meer is meestal sprake van hyperthermie.

Behandeling van koorts

Koorts kan meestal geen kwaad en hoeft in principe niet verlaagd te worden. Dit geldt niet voor hypertermie, wat al zeer snel levensbedreigend kan worden indien niet tijdig wordt ingegrepen. Bij hypertermie moet allereerst de uitlokkende factor worden weggenomen. In geval van een zonnesteek moet het slachtoffer naar een koele, schaduwrijke plek worden gebracht. Daarna lichamelijke afkoeling met water en/of ijs en zo nodig medicatie. (mens en gezondheid/Foto: scientias.nl)