Giftige gassen maken de meeste planeten in de leefbare zone ongeschikt voor leven

In de zoektocht naar buitenaards leven richten veel wetenschappers zich op de zogenoemde leefbare zone rond een ster. Maar waarschijnlijk wordt het nog een aardige kluif om in deze regio leven te vinden. Onderzoekers van een nieuwe studie constateren namelijk dat een opeenhoping van giftige gassen in de atmosfeer van de meeste planeten in deze zone, hen ongeschikt maakt voor leven zoals wij dat kennen.

Koolstofdioxide

In de studie namen de onderzoekers eerst het krachtige broeikasgas koolstofdioxide onder de loep. Hoge concentraties koolstofdioxide in de atmosfeer is voor mens en dier dodelijk. Maar planeten die te ver van hun moederster verwijderd liggen, hebben het gas nodig om de temperatuur op de planeet boven het vriespunt te houden. “Een planeet die zich aan de buitenrand van de leefbare zone bevindt en vloeibaar water herbergt, heeft tienduizenden keren meer koolstofdioxide nodig dan de aarde vandaag de dag heeft”, legt onderzoeksleider Edward Schwieterman uit. En dat betekent dat mensen en dieren niet in staat zijn om op zo’n planeet te overleven.

Koolmonoxide

Bovendien hebben de onderzoekers geconstateerd dat de leefbare zone voor sommige sterren helemaal niet bestaat. Ook twee van onze naaste buren – Proxima Centauri en TRAPPIST-1 – moeten het waarschijnlijk zonder stellen. Het type en de intensiteit van de ultraviolette straling die deze koelere sterren uitzenden, kan namelijk leiden tot hoge concentraties van het dodelijke gas koolmonoxide. Dit gas kan zich niet op aarde ophopen omdat onze warmere, heldere zon chemische reacties in de atmosfeer veroorzaakt die het snel vernietigen. Hoewel het team onlangs concludeerde dat microbiële biosferen kunnen gedijen op een planeet met veel koolmonoxide, benadrukte Schwieterman dat “dit zeker geen goede plaatsen zijn voor leven zoals we dat op aarde kennen.”

Levensvormen

De

onderzoekers

concluderen dat slechts de helft van de leefbare zone geschikt is voor eenvoudige levensvormen. Mensen en andere gecompliceerde levensvormen zullen waarschijnlijk slechts in minder dan een derde van het gebied voor kunnen komen. Hoewel dit de kans dat we leven aantreffen op een planeet in de leefbare zone aanzienlijk beperkt, helpt het ook een handje in de beslissing op welke planeten we ons wel moeten richten.

In totaal hebben wetenschappers al meer dan 4000 exoplaneten ontdekt. Maar geen van deze planeten kunnen we persoonlijk een bezoekje brengen omdat ze simpelweg te ver weg zijn. Wel kunnen onderzoekers met behulp van telescopen de aanwezigheid van bepaalde gassen in hun atmosfeer detecteren. “Onze studie biedt een manier om te beslissen welke van de ontelbare planeten we in meer detail zouden moeten observeren”, zegt onderzoeker Christopher Reinhard. Volgens Schwieterman laat de studie ons ook inzien hoe uniek we eigenlijk zijn en dat we moeten beschermen wat we hebben. “Ik denk dat het laat zien hoe zeldzaam en speciaal onze planeet is”, zegt hij. “Voor zover we weten, is de aarde de enige planeet in het universum geschikt voor menselijk leven.” Ondertussen gaat de zoektocht door. Zouden bijvoorbeeld K-sterren leefbare planeten kunnen herbergen?

(Scientias)