Hoe kwam de eerste bewoner van Australië op het continet aan?
Nieuw onderzoek suggereert dat het goed geplande en voorbereide reizen omvatten, waarbij niets aan het toeval werd overgelaten. Australië is al tienduizenden jaren omgeven door water. Maar dat weerhield mensen niet om toch naar het continent af te reizen. Zo’n 50.000 jaar geleden maakten de eerste groepen mensen – de voorouders van de Aboriginals – de oversteek. Hoe zij dit echter voor elkaar kregen, is al lange tijd een raadsel. Onderzoekers zijn nu in de diepe geschiedenis van het continent gedoken en stapten in de voetsporen van deze pioniers om hun heldhaftige reis te doorgronden.
Het onderzoek bevestigt de theorie dat mensen meer dan 50.000 jaar geleden doelbewust in Australië arriveerden. De reizen waren waarschijnlijk goed gepland en georganiseerd. Die conclusie trekken de onderzoekers op basis van logische oorzaak, gevolg en relaties, die voortkwamen uit geavanceerde modellen. “Het kan bijna niet per ongeluk zijn gebeurd”, vertelt onderzoeker Corey Bradshaw. “De kans dat ze dat zouden hebben overleefd, is simpelweg te laag. Daarom moesten ze het wel goed hebben voorbereid.” De onderzoekers baseren zich onder andere op complexe wiskundige modellen om het aantal mensen te berekenen dat de bevolking als geheel nodig had om te kunnen overleven. In het model namen de onderzoekers factoren zoals de vruchtbaarheid, levensduur, klimaat en andere ecologische omstandigheden mee. En uit deze simulaties rolde een interessante uitkomst. Zo geven ze aan dat het eerste bevolkingsaantal uit zo’n 1300 mensen moet hebben bestaan. En 1300 mensen; die komen niet per ongeluk op een nieuw continent aan. “Het suggereert dat het hier ging om een grootschalige, geplande aangelegenheid,” zegt Bradshaw. Het valt te betwijfelen of er daadwerkelijk 1300 mensen op één en dezelfde ‘boot’ zaten. Zo zou het volgens de onderzoekers ook kunnen dat zij in kleinere groepen in Australië arriveerden, bestaande uit slechts 130 mensen die in de loop van 700 jaar (bijvoorbeeld elke 70 jaar) voet aan wal zetten. In ieder geval betekent het dat de grondleggers niet op een toevallige boomstam of op een simpel vlotje Australië bereikten. Volgens Bradshaw beschikten ze over goede technieken en kennis om ‘boten’ te bouwen voor de oversteek. “Omdat het zo lang geleden is gebeurd, zullen we waarschijnlijk nooit concreet bewijs aantreffen van het type ‘boten’ dat ze gebruikten”, zegt Bradshaw tegen Scientias.nl. “Maar vanwege de grootte van de groepen, de frequentie, richting en voorstuwing die daarvoor nodig is, moet het wel meer zijn geweest dan gewone vlotten. Onze modellen geven aan dat een gerichte aandrijving noodzakelijk moet zijn geweest. Denk bijvoorbeeld aan zeilen, peddels of misschien beide.”
De onderzoekers besloten nog verder in de voetsporen van de eerste kolonisten te treden en de meest waarschijnlijke routes te bepalen die door de Aboriginals tienduizenden jaren geleden werden afgelegd. “Er zijn twee belangrijke en plausibele routes,” legt Bradshaw aan ons uit. “Een noordelijke route langs de eilanden Sulawesi, Mangoli, Buru naar West-PapoeaNieuw-Guinea is het meest waarschijnlijk en zou bovendien het gemakkelijkst zijn geweest om te navigeren. De zuidelijke route langs Flores, Alor, Timor/Roti en het verzonken Sahul Shelf is iets minder waarschijnlijk.”
Een prangende vraag is natuurlijk waarom deze eerste pioniers de oversteek waagden en hun leven op het spel zetten om naar het nieuwe land te trekken. Ook Bradshaw heeft daar geen eenduidig antwoord op. “We zullen het nooit echt weten,” zegt hij, “maar de meeste migraties lijken zich voor te doen wanneer bevolkingsgroepen groter worden en bronnen uitgeput raken. Mensen trekken dan vaak weg naar andere gebieden met meer bronnen en weg van conflicten.” De bevindingen zijn intrigerend. Het geeft namelijk aan dat mensen zo’n 50.000 jaar geleden al in staat waren om ingewikkelde en gevaarlijke zeetochten te plannen en te navigeren en tegelijkertijd grote aantallen mensen te vervoeren. Ze moeten dus wel over geavanceerde technologie en kennis hebben beschikt om dit voor elkaar te krijgen. En dat levert nieuwe inzichten op over de eerste inwoners van Australië.
(Scientias)