Resten van een reusachtige vogel aangetroffen nabij de zwarte zee

Het is het eerste bewijs dat gigantische vogels ook ooit door Europa trokken. Vroege Europeanen leefden hoogstwaarschijnlijk zij aan zij met enkele van de grootste vogels die ooit over de planeet zwierven. Dat suggereren de resten van een nieuw ontdekte vogel gevonden in een grot aan de noordkust van de Zwarte Zee. De vogel was ongeveer drie keer groter dan een hedendaagse struisvogel en ongeveer net zo groot als de uitgestorven olifantsvogel.

Tot nu toe werd gedacht dat dergelijke reusachtige vogels alleen te vinden waren in Madagaskar, Nieuw-Zeeland en in Australië. Maar de vondst suggereert dat ook Europa grote vogels kende. Het is voor het eerst dat een vogel van zo’n omvang op het noordelijk halfrond wordt gevonden. “Toen ik voor het eerst het gewicht van het dijbeen van de vogel voelde, dacht ik dat het een fossiel moest zijn van een olifantsvogel uit Madagaskar,” zegt hoofdauteur van de studie Nikita Zelenkov. “We hebben namelijk nog nooit vogels van deze grootte in Europa aangetroffen. De structuur van het bot vertelt ons echter een ander verhaal.” De gevonden resten zijn zo’n 1,5 tot 2 miljoen jaar oud en behoren toe aan de uitgestorven loopvogel Pachystruthio dmanisensis. Hoewel bekend was dat deze vogel over de vlaktes van Eurazië slenterde, had niemand tot nu toe geprobeerd om de grootte van het dier te bepalen. Tot nu. De gevonden resten suggereren dat de vogel minstens 3,5 meter lang moet zijn geweest en ver boven de vroege mens uittorende. Bovendien schatten de onderzoekers in dat het dier zo’n 450 kilogram woog. “Dat is bijna net zoveel als een volwassen ijsbeer”, zegt Zelenkov.

Wist je dat de uitgestorven olifantsvogels eigenlijk nachtdieren waren? Uit onderzoek is gebleken dat de vogel vooral ’s nacht actief, én blind was. De vogel kon waarschijnlijk niet vliegen, maar was wel in staat zich in een behoorlijk tempo voort te bewegen. Hoewel olifantsvogels vanwege hun grote formaat niet zo snel waren, blijkt het gevonden dijbeen van de P. dmanisensis relatief lang en slank te zijn. Dit suggereert dat hij in tegenstelling tot de olifantsvogel een betere loper moet zijn geweest. En die snelheid was mogelijk essentieel voor zijn voortbestaan. Zo stond P. dmanisensis op het menu van gigantische cheeta’s, hyena’s en sabeltandtijgers uit de IJstijd.

In de stad Dmanisi in het zuiden van Georgië werden eerder al fossielen van de P. dmanisensis ontdekt. Het suggereert dat de gigantische vogel al in Europa leefde nog voor dat de eerste mensachtigen hun intrede deden. De onderzoekers stellen dat de vogel via de zuidelijke Kaukasus en Turkije de Zware Zeeregio bereikte.

Hoewel de P. dmanisensis een behoorlijke omvang had, is hij niet de allergrootste vogel die ooit over onze aarde liep. Die eer is aan de Vorombe titan, een uitgestorven gevederde olifantsvogel uit Madagaskar. Deze reus kon wel 3 meter lang worden en over de 800 kilo wegen; 350 kilogram zwaarder dan de P. dmanisensis. (Scientias)