De grootste afkalving op de Brunt-ijsplaat is aanstaande

We zijn mogelijk slechts weken van dit moment verwijderd. Op de Brunt- ijsplaat in Antarctica bevinden zich twee grote scheuren. Chasm 1 en de Hallowee scheur. In de afgelopen jaren zijn deze twee spleten steeds dichter naar elkaar toegegroeid. Dat ze elkaar gaan ontmoeten staat vast. Zo waren ze eind mei slechts vijf kilometer van elkaar verwijderd. Op het moment dat ze elkaar gaan raken, zal een enorme ijsberg groter dan Londen (1594 km2) afkalven. En dit zal de grootste ijsberg worden die de Brunt- ijsplaat baart sinds de observaties in 1915 begonnen. Naarmate de afkalving dichterbij komt, houden wetenschappers de ijsplaat nauwlettend in de gaten. Hiervoor gebruiken ze satellietbeelden verzameld door de Sentinelmissies die onderdeel uitmaken van het Copernicusprogramma van de Europese Ruimtevaartorganisatie. De onderzoekers gebruikten de beelden bijvoorbeeld om de groei van beide scheuren op de Brunt-ijsplaat te meten. Chasm 1 gelegen aan de westkant van de Brunt-ijsplaat, hield zich voor ongeveer 35 jaar koest maar begon vanaf 2012 ineens te groeien. Vanaf 2014 begon deze barst zich nog sneller uit te strekken en is ondertussen al meer dan 55 kilometer lang. De tweede breuk, de Halloween scheur, verscheen voor het eerst eind oktober in 2016. Deze bleef vervolgens naar het oosten toe groeien naar een gebied dat bekend staat als de McDonald Ice Rumples. Hoewel deze scheur jonger is dan Chasm 1, is deze scheur maar liefst 60 kilometer lang. Chasm 1 zal zich hoogstwaarschijnlijk verder naar het noorden toe uitbreiden en daarbij de Halloweenscheur ontmoeten, waardoor een enorme ijsberg het levenslicht ziet. IJsbergen die van ijsplaten afbreken hebben vaak een vlakke vorm en worden weggeduwd door zeestromingen en blazende winden. In sommige gevallen zijn de ijsbergen zo groot, dat ze vast komen te zitten op de zeebodem. Of dat nu ook gaat gebeuren, is nog de vraag. De kans is groot dat de ijsberg naar het westen zal afdrijven en langzaam op zal breken in kleinere ijsbergen.

Het afkalven van ijsbergen maakt deel uit van de natuurlijke cyclus en hoeft dus geen verband te houden met klimaatverandering. Ook de afkalving van de ijsberg op de Brunt-ijsplaat staat al enige tijd op de agenda. Bovendien is er geen aanwijzing dat deze specifieke gebeurtenis verband houdt met klimaatverandering. Wel willen de onderzoekers data blijven verzamelen over dit soort afkalvingen. Want de laatste jaren lijken ijsplaten steeds vaker ijsbergen te baren. Onderzoekers houden dit scherp in de gaten. Want deze data kan wetenschappers helpen om te begrijpen hoe Antarctica in de toekomst gaat veranderen.