Paleis van vrij mysterieus koninkrijk ontdekt in Irak
Onderzoekers hopen dat het paleis nieuw licht kan werpen op het Mitanni-rijk: één van de minst bestudeerde oude koninkrijken in het nabije oosten. In de provincie Duhok (Irak) hebben onderzoekers op de oostelijke oever van de Tigris een bijzondere ontdekking gedaan. Ze stuitten er op de resten van een paleis dat stamt uit de tijd van het Mitanni-rijk. Het is één van de minst bestudeerde voormalige koninkrijken van het nabije oosten.
Maar onderzoekers hebben goede hoop dat de ontdekking van het paleis daar verandering in kan brengen. In het paleis zijn onder meer tien beschreven kleitabletten teruggevonden die mogelijk meer inzicht kunnen geven in de economie, politiek en geschiedenis van dit koninkrijk. “Dit is één van de belangrijkste archeologische ontdekkingen die in de afgelopen decennia in deze regio zijn gedaan,” stelt archeoloog Hasan Ahmed Qasim.
Het Mitanni-rijk besloeg een gebied dat zich uitstrekte van de oostelijke Mediterrane kust tot het oostelijke deel van wat vandaag de dag het noorden van Irak is. Het rijk bestond van de vijftiende tot het midden van de veertiende eeuw voor Christus. Het hart ervan bevond zich in wat nu het noordoosten van Syrië is. Mogelijk was hier ook de hoofdstad van het rijk te vinden. Eerder zijn al kleitabletten teruggevonden die ervan getuigen dat het Mitanni-rijk de interactie aanging met haar buren. Zo zou één van de koningen van het rijk zijn dochter hebben uitgehuwelijkt aan de Egyptische farao. Het bondgenootschap bracht het rijk niet de lange toekomst waarop het wellicht gehoopt had. Rond 1350 voor Christus viel het rijk uiteen en ten prooi aan de naburige Hettieten en Assyriërs.
Het paleis is volgens de onderzoekers met zorg ontworpen en heeft enorme muren die soms wel twee meter dik zijn. Sommige van deze muren zijn gepleisterd. “We hebben ook restanten van muurschilderingen met helderrode en -blauwe tinten ontdekt,” vertelt onderzoeker Ivana Puljiz. “In het tweede millennium voor Christus waren muurschilderingen waarschijnlijk een typisch verschijnsel in paleizen in het nabije oosten, maar we zien slechts zelden dat ze bewaard zijn gebleven.” Het paleis heeft behoorlijk wat kamers, waarvan er inmiddels acht (deels) zijn blootgelegd. In sommige ruimtes zijn grote gebakken stenen aangetroffen die dienst deden als tegels.
Het paleis moet er in de tijd van het Mitanni-rijk bijzonder indrukwekkend uit hebben gezien. Het paleis stond op een verhoogd terras op slechts 20 meter afstand van wat toen de oever van de Tigris was en bood een prachtig uitzicht over de rivier. De eerste aanwijzingen voor het bestaan van het paleis werden reeds in 2010 ontdekt, doordat het water in dit deel van de Tigris toen uitzonderlijk laag stond. “Maar we konden recent pas opgravingen doen,” legt Qasim uit.
Door de in de jaren tachtig aangelegde Mosoeldam staat het water in dit gebied normaliter namelijk vrij hoog. In de zomer en herfst van 2018 kwam daar tijdelijk verandering in, doordat de dam grote hoeveelheden water doorzette naar het zuiden van Irak om daar enige verlichting te bieden in een lange periode van droogte. Opgravingen volgden en de archeologen hebben goede hoop dat het ze een stapje dichter bij een beter begrip van het Mitannirijk brengen. Wat dat betreft valt er nog veel te winnen. “Zelfs de hoofdstad van het Mitanni-rijk is nog niet met zekerheid geïdentificeerd,” stelt Puljiz.
(Scientias)