Menselijke skeletten rond Roopkundmeer omvatten zeker drie genetische groepen

Rond het oude Indiase meer zijn onder andere de overblijfselen te vinden van mensen afkomstig uit het huidige Kreta en Griekenland. Gelegen op meer dan 5000 meter boven de zeespiegel in het Himalaya-gebergte van India ligt het Roopkundmeer. Een mysterieuze plek, aangezien rond de oevers van het meer de overblijfselen te vinden zijn van enkele honderden menselijke skeletten. Het meer wordt dan ook niet voor niets ‘Skeleton Lake’ genoemd. “Het meer is onderworpen aan veel speculaties over de oorsprong van deze individuen, wat hen naar Roopkundmeer bracht en hoe ze zijn gestorven”, vertelt onderzoeker Niraj Rai. En het bijzondere verhaal van Skeleton Lake gaat nu verder. Aanvankelijk werd gedacht dat de plaats lang geleden getroffen was door een catastrofale gebeurtenis, waarbij enkele honderden mensen tegelijkertijd ter ziele gingen. Maar een nieuwe studie veegt die theorie nu van tafel. Het grootschalige onderzoek toont aan dat de mysterieuze skeletten namelijk behoren tot zeer verschillende bevolkingsgroepen die op verschillende tijdstippen over een periode van 1000 jaar zijn overleden.

“We werden ons voor het eerst bewust van de aanwezigheid van afzonderlijke bevolkingsgroepen na het bepalen van het mitochondriaal DNA van 72 skeletten”, vertelt onderzoeker Kumarasamy Thangaraj. Uit de analyse blijkt dat het merendeel van het DNA toebehoorde aan mensen vergelijkbaar met hedendaagse Indiase populaties. Maar opvallend genoeg bleken er ook een groot aantal individuen tussen te zitten die meer verwant leken aan populaties uit West-Eurazië. De onderzoekers bogen zich in de nieuwe studie over 38 skeletten afkomstig uit het Roopkundmeer. En uiteindelijk wisten de onderzoekers het DNA toe te wijzen aan drie verschillende genetische groepen. De eerste groep bestaat uit 23 individuen met voorouders die verwant zijn aan mensen uit het huidige India. Tot zo ver nog niets nieuws. Maar verrassend genoeg blijkt de tweede groep bestaande uit 14 individuen verwant te zijn aan mensen die afkomstig zijn uit het huidige Kreta en Griekenland. Het laatste individu blijkt verwant te zijn aan mensen uit Zuidoost-Azië. “We waren zeer verrast door de genetica van de skeletten”, zegt hoofdonderzoeker Éadaoin Harney. “De aanwezigheid van personen die waarschijnlijk uit het oostelijk Middellandse Zeegebied komen, suggereert dat het Roopkundmeer niet alleen een plek van lokaal belang was, maar bezoekers van over de hele wereld trok.” Bovendien blijkt dat de personen niet allemaal tegelijkertijd de dood vonden, maar op verschillend momenten gedurende zo’n 1000 jaar aan hun einde kwamen. Tussen de 7e en de 10e eeuw stierven eerst de mensen van Indiase afkomst, mogelijk vanwege verschillende en afzonderlijke gebeurtenissen. Pas tussen de zeventiende en twintigste eeuw kwamen de andere twee groepen afkomstig uit het oostelijke Middellandse Zeegebied en Zuidoost-Azië bij het Roopkundmeer aan. “Het is nog steeds niet duidelijk wat deze personen naar het Roopkundmeer bracht en hoe ze stierven”, zegt Raj. De onderzoekers hopen in toekomstig onderzoek meer mysteries rond het Roopkundmeer te ontrafelen. “We ontdekten dat de geschiedenis van het meer complexer is dan we ooit hadden verwacht”, zegt onderzoeker David Reich. “Het roept een belangrijke vraag op over hoe en waarom migranten afkomstig uit het oostelijke Middellandse Zeegebied zeer atypisch voor de regio slechts een paar honderd jaar geleden rond het meer stierven.” De onderzoekers hopen door middel van meer genetische analyses antwoorden te kunnen vinden op deze vragen.

(Scientias)