De ‘voetsporen’ van deze duizendpoot behoren tot de oudste ooit

Onderzoekers hebben in Chinese rotspartijen een van de oudste ‘voetsporen’ van levende wezens gevonden. Het diertje dat waarschijnlijk wel wat weg had van een duizendpoot zou zich zo’n 550 miljoen jaar geleden als een van de eerste over de modderige oceaanbodem hebben verplaatst. De wetenschappers doen deze opmerkelijke evolutionaire ontdekking in het vakblad Nature uit de doeken.

Bijzonder aan de vondst is dat zowel het diertje zelf, als zijn spoor samen zijn gefossiliseerd. Hierdoor zijn de onderzoekers er zeker van dat het spoor door de duizendpoot is achtergelaten. Het diertje dat de naam Yilingia spiciformis heeft gekregen, was langwerpig en smal en was misschien zo’n tien centimeter lang. Waarschijnlijk bestond zijn lichaampje uit verschillende segmenten, een linker- en rechterkant, een rug, buik, kop en staart. Het spoor dat hij achterliet, is bijna zestig centimeter lang. De ontdekking is erg bijzonder. Want het suggereert dat diertjes 550 miljoen jaar geleden al in beweging waren. “De ontdekking laat zien dat gesegmenteerde en mobiele diertjes zo’n 550 miljoen jaar geleden zijn geëvolueerd”, zegt onderzoeksleider Shuhai Xiao. “Deze mobiliteit maakt het voor dieren mogelijk om een onmiskenbare voetafdruk op aarde achter te laten, zowel letterlijk als figuurlijk.” Opmerkelijk genoeg markeert de vondst volgens de onderzoekers ook de eerste tekenen van besluitvorming bij dieren. Het spoor dat de duizendpoot achterliet, suggereert namelijk dat het diertje een poging deed om ergens naartoe te gaan en logischerwijs ook ergens vandaan kwam. “Misschien gebeurde dat wel onder leiding van een geavanceerd centraal zenuwstelsel”, oppert Xiao. Ook onderzoeker Rachel Wood, niet betrokken bij de studie, ziet de ontdekking als een mijlpaal. “Dit is een opmerkelijke vondst”, zegt ze. “We hebben nu meer bewijs dat er nog vóór het Cambrium gesegmenteerde dieren bestonden die het vermogen hadden om over de zeebodem te bewegen. Meer in het bijzonder kunnen we de werkelijke sporenmaker met zijn spoor verbinden. Het is erg ongebruikelijk dat dit zo goed bewaard blijft. Het biedt nieuwe inzichten in een belangrijke stap in de evolutie van dieren.” Het is niet voor het eerst dat de onderzoekers op oude voetsporen stuiten. Al eerder vonden ze in het zuiden van China pootafdrukken die achtergelaten zijn door een organisme dat tot de Bilateria gerekend kan worden. De sporen zijn tussen 541 en 551 miljoen jaar oud en dateren uit het Ediacarium; een tijdperk ruim voordat de dinosaurussen over de aardbol wandelden. Om welk diertje het toen precies ging, is onduidelijk. Dat maakt de huidige studie dan ook zo bijzonder, omdat het diertje één op één aan het spoor gekoppeld kan worden. (Scientias)