Nagelriemontsteking (paronychia): symptomen en behandeling
Wat is een nagelriemontsteking of paronychia, en wat kun je doen aan een nagelriemontsteking? Een ontsteking van de huidplooi rondom een vinger- of teennagel (nagelwal), wordt paronychia, omloop of nagelriemontsteking genoemd. De nagelwal wordt pijnlijk (bij aanraking) en zwelt op, hetzij plotseling acute paronychia genoemd -, hetzij geleidelijk - chronische paronychia genoemd. Dit is afhankelijk van de oorzaak. De aandoening kan - zeker indien deze onbehandeld blijft - één of meerdere nagels aantasten. De behandeling van paronychia bestaat uit medicijnen en zelfzorgmaatregelen. Slechts zelden is een chirurgische behandeling nodig. In lichte gevallen van nagelriemontsteking kan meerdere malen per dag een badje met soda helpen.
Wat is een nagelriemontsteking?
Paronychia is de medische term voor een ontsteking van de nagelriem of de nagelwal van een vingernagel of teennagel. De nagelwal is de huid rond de nagels en de nagelriem is het huidrandje dat op de nagel aansluit. Het is een courante aandoening, waarbij twee vormen worden onderscheiden: de acute vorm die plotseling optreedt en de chronische vorm die geleidelijk ontstaat en vaak ook langer aanhoudt. Chronische paronychia wordt meestal gezien bij de ‘ingegroeide teennagel’.
Pyogeen paronychia
Pyogeen betekent ‘etterverwekkend’. Deze variant wordt veroorzaakt door bacteriën, vaak stafylokokken en/of streptokokken, na een wondje of beschadiging van de huid. Hierdoor krijgen ze de kans zich te vermenigvuldigen. Kleine traumata worden veroorzaakt door slechte nagelhygiëne, duimzuigen, nagelbijten, het te kort afknippen van de nagels en peuteren. Acute paronychia betreft meestal een pyogene paronychia.
Candida-paronychia
Dit
is
candidiasis
(schimmelinfectie) van de nagelriem(wal), wat gepaard gaat met pijnlijke roodheid en zwelling. De boosdoener is Candida albicans - een gist die bij vrijwel iedereen aanwezig is als een normale bewoner van de huid. Als gevolg van een langdurige beschadiging van de nagelriemen kan deze chronische variant ontstaan. Het komt vaak voor bij mensen die vaak natte handen hebben of hun handen vaak wassen. Hierdoor wordt de huid rond de nagels opgeweekt en toegankelijk voor microrganismen.
Nagelriemontsteking symptomen
De symptomen van acute paronychia treden meestal binnen een dag op en bestaan uit een rode en (druk-)pijnlijke zwelling aan één kant van de nagelwal met pusvorming in de nagelwal of onder de nagel. Indien de aandoening niet wordt behandeld, kan de nagel loslaten van het nagelbed en na verloop van tijd zelfs afvallen.
De symptomen van chronische paronychia ontwikkelen zich geleidelijk over een periode van enkele maanden. Gezwollen, rode en pijnlijke nagelriemen staan voorop. Er is vaak geen sprake van pusvorming. De aandoening kan op de lange duur aanleiding geven tot een verkleuring en slecht uitgroeien van de nagelplaten.
Anamnese onderzoek
en
lichamelijk
De diagnose van paronychia is voornamelijk gebaseerd op anamnese en lichamelijk onderzoek. Soms is aanvullende onderzoek nuttig.
Identificeren van de ziekteverwekker
Pyogeen paronychia is het gevolg van een bacteriële infectie; daarom kan een kweek helpen bij het identificeren van het veroorzakende organisme. Het KOH-preparaat wordt gebruikt voor de directe diagnostiek van schimmelinfecties van de huid en kan nuttig zijn als een Candidainfectie wordt vermoed, zoals bij chronische paronychia. De Tzanck test (of uitstrijkje) kan worden gebruikt om de leden van de virale familie herpesviridae te detecteren.
Beeldvormend onderzoek
Hoewel beeldvormend onderzoek vaak niet nodig is bij paronychia, kan een röntgenfoto van de vingertop nodig zijn bij vermoeden van osteomyelitis, een infectie van het bot. Dit kan het geval zijn bij terugkerende infecties, verhoogde bezinking (BSE), of de aanwezigheid van risicofactoren voor osteomyelitis. Een röntgenfoto kan ook verkregen worden als een vreemd lichaam (corpus alienum) wordt vermoed of als er sprake is van een recent vingertrauma.
( mens en gezondheid/ Foto:Donnafanpage)