Panniculitis: Ontsteking onderhuidse vetweefsel met bultjes

Panniculitis een huidaandoening waarbij een ontsteking van het onderhuidse vetweefsel (panniculus) ontstaat. Deze huidlaag reguleert de kerntemperatuur van het lichaam omdat het een bron van isolatie is. Panniculitis is soms te wijten aan een bestaande reeds bekende of nog niet gekende bindweefselaandoening, een ontstekingsziekte of een infectie. Ook medicatiegebruik leidt mogelijk tot de huidaandoening. De patiënt ervaart bij de huidziekte kleine pijnlijke bultjes die uitsteken boven het huidoppervlak van de benen en andere lichaamsdelen. De behandeling van panniculitis hangt af van de oorzaak.

is

Ontstekingsziekten

Elke ontstekingsaandoening veroorzaakt mogelijk panniculitis. Enkele hiervan zijn colitis ulcerosa (chronische darmziekte met diarree) of de ziekte van Crohn (aandoening met diarree en buikpijn). Het vetweefsel bevindt zich op de beschermende laag van organen of onder het huidoppervlak. Pancreatitis (alvleesklierontsteking met buikpijn) en alvleesklierkanker (kanker in het pancreas met geelzucht) leiden eveneens tot panniculitis doordat de pancreascellen ontstoken zijn. Ook de auto-immuunaandoening sarcoïdose (symptomen aan huid, ogen, longen en zenuwstelsel) veroorzaakt mogelijk de roodheid en zwelling van het vetweefsel.

Schade aan huid

Wanneer een huidtrauma optreedt (bijvoorbeeld door een naaldinjectie of een ongeluk) raken de huidcellen ontstoken, hetgeen panniculitis met zich meebrengt. Ook langdurige wrijving tegen de huid leidt mogelijk tot beschadiging aan de huid, met panniculitis als gevolg.

Soorten

Panniculitis kent vele soorten. De ontsteking van het onderhuidse vetweefsel ontstaat namelijk ofwel in de lobuli (tussen de vetcellen) of anders septaal (voornamelijk in de fibreuze septa tussen de vetlobuli). Soms treedt de huidziekte op met vasculitis maar dit is niet altijd aanwezig. Vaak kent de ziekte zowel septale als lobulaire eigenschappen. Erythema nodosum (huidinfectie met pijnlijke knobbeltjes) is één van de vormen van panniculitis.

Locatie

Meestal zijn de benen, de binnenkant van de dijen of de billen aangetast door de huidziekte, maar panniculitis verschijnt mogelijk overal op het lichaam waar druk wordt uitgeoefend of waarbij een trauma ontstaat aan de huid. Dit gebeurt bij bijvoorbeeld een krachtige fysieke inspanning, bij een intraveneuze (via een ader) injectie, of cryotherapie (behandeling via bevriezing) van de huid.

Presentatievorm

Door panniculitis ontstaat een ontsteking en zwelling van de laag fibreus weefsel. Hierdoor presenteert de patient zich met kleine, verdikte en soms pijnlijke huidknobbeltjes die rood of donkerder zijn dan het normale huidoppervlak. Af en toe lekt een olieachtige substantie uit de knobbeltjes, hetgeen duidt op een ernstiger stadium van panniculitis. Pijn komt tot stand wanneer diepe weefsellagen ontstoken zijn, en de huidcellen gaan afsterven (necrotiserende panniculitis). Hierbij ontstaan meerlagige huidletsels. (Mens en gezondheid/ Foto:Science Source)