Wikipedia Dag
Vóór 2001 haalden we onze informatie uit papieren encyclopedieën. Voor de jongeren onder ons, een encyclopedie is een verzameling boeken met informatie over van alles en nog wat. Zo had je bijvoorbeeld een medische encyclopedie of een encyclopedie met algemene informatie. Maar daar hield het niet mee op; zo was er voor elk willekeurig onderwerp ook nog een gespecialiseerde encyclopedie te vinden. Over de geschiedenis, muziek, planten, kunst en nog veel meer. Je hele boekenkast werd gevuld met die vaak te duur betaalde encyclopedieën. Nu hebben we Wikipedia.
Op 15 januari 2001 werd Wikipedia officieel gelanceerd door Jimmy Walles en Larry Sanger. De Nederlandstalige Wikipedia verscheen in juni van datzelfde jaar. En wat een succes is Wikipedia! Achttien jaar later staan er miljoenen artikelen, foto’s, illustraties en al dus meer op de olineencyclopedi”. Wat een heerlijkheid! Geen papieren encyclopedieën meer nodig en wat een ruimte houd je over in je boekenkast. Waar zouden we zijn zonder Wikipedia?! Het is bijna hemels te noemen dat we overal en altijd informatie tot onze beschikking hebben. Wikipedia is opgezet in de vorm van een wiki, hetgeen betekent dat elke inhoudelijke pagina door iedere bezoeker bewerkt kan worden. Voor Wikipedia is een apart programma ontworpen. De software, MediaWiki, is opensourcesoftware die ook gebruikt wordt door de andere projecten van de Wikimedia
Foundation en door talloze andere projecten en bedrijven. Wikipedia was de eerste serieuze, algemene, digitale encyclopedie waarbij met het wikiconcept gewerkt werd. In vergelijking met andere concepten om informatie te verzamelen heeft dit tot gevolg dat Wikipedia, daar waar het actuele informatie betreft, in het algemeen snel bijgewerkt is. Daar verwijst het eerder genoemde woord wiki ook naar.
Kenmerkend voor het project en het succes ervan is tevens het feit dat de inhoud onder een vrije licentie valt. Alle tekst en media worden door Wikipedia door middel van de GFDL (en sinds 2008) CCBYSAlicentie vrijgegeven en beschikbaar gesteld voor het publiek. Iedere auteur blijft eigenaar van zijn bijdrage, maar anderen kunnen voortbouwen op individuele bijdragen. De vrijgave van bijdragen onder de CCBY
SAlicentie is definitief en kan niet ingetrokken worden. Eenieder is daarmee gerechtigd de inhoud kosteloos te verspreiden en/of te wijzigen, terwijl niemand de toegang tot een uit Wikipedia overgenomen en eventueel gewijzigde inhoud kan worden onthouden. Wikipedia presenteert zich daarbij uitdrukkelijk als een encyclopedie en niet als bijvoorbeeld een woordenboek, discussieforum of webportaal. Voor lexicografische informatie is het zusterproject Wiktionary (in het Nederlands WikiWoordenboek) in het leven geroepen.
Voor mobiele apparaten zijn ook speciale apps beschikbaar.
Over de documentering van de menselijke kennis wordt al vele jaren nagedacht. Onder andere de bibliograaf Paul Otlet, bedenker van de Universele Decimale Classificatie (UDC), wijdde zijn leven aan de vraag hoe gegevens en kennis toegankelijk gemaakt kunnen worden in een Universeel Boek of een vernuftig kaartsysteem met behulp van een machinaal systeem. Later streefde Herbert George Wells naar een World Brain, een samenvatting van alle kennis op microfilm. Ook Vannevar Bush dacht dat de toekomst van volledige documentatie lag in een systeem met microfilm: Memex. In 1960 begon Ted Nelson met zijn Project Xanadu dat gebruikmaakte van hypertekst. De Compton’s Interactive Encyclopedia van Philips’ CDI (1992) en Encarta (1993) van Microsoft waren de eerste encyclopedieën op cdrom die gebruikmaakten van hyperlinks. Wikipedia is een modern antwoord en maakt gebruik van de nieuwe mogelijkheden van www, internet en software voor samenwerking.
(Bron: dagenvanhetjaar en
Wikipedia)