20 februari: Internationale Dag van de Sociale Rechtvaardigheid
Ieder jaar op 20 februari organiseert de Verenigde Naties de Internationale Dag van de Sociale Rechtvaardigheid. De dag is bedoeld om de focus te leggen op hoe wij zo sociaal mogelijk kunnen omgaan met onze medemens. Want we hebben het hier bijzonder goed, en dan mogen we best een stukje van onze weldaad afgeven aan onze minderbedeelde medewereldbewoners.
Op deze dag wordt aandacht besteed aan de ongelijkheid in de wereld. Gestreefd wordt naar een gelijke behandeling van alle mensen ongeacht ras, geslacht, leeftijd, religie of cultuur. Gelijkheid, gelijke kansen en rechten zijn voor veel mensen nog ver te zoeken. Veel hangt af van de plaats waar je geboren wordt, wat je geaardheid is of je religie. De VN organiseert op deze dag activiteiten met als doel gelijke rechten en gelijke kansen voor iedereen te bevorderen.
Sociale rechtvaardigheid wordt gezien als een van de belangrijkste punten in het socialisme. De term komt ook nog veel naar voren in het hedendaagse sociaaldemocratische gedachtegoed. De exacte invulling van de term is problematisch doordat iedereen een andere definitie hanteert (waardoor sociale rechtvaardigheid een wezenlijk betwist begrip is). De meeste definities propageren herverdeling van eigendommen, oftewel nivellering.
Sociaal rechtvaardig is een begrip wat in de loop der tijden verandert: terwijl bijvoorbeeld slavernij en discriminatie van de vrouw in vroegere tijden geaccepteerd was, is het dat nu duidelijk niet meer. Sociale rechtvaardigheid geldt voor eenieder en overal, sociale rechtvaardigheid dient te bestaan in ontwikkelingslanden, tussen de rijkere landen aan de ene kant en de armere aan de andere kant. Er zitten twee belangrijke kanten aan: een rechtvaardig inkomensverdeling en gelijke sociale behandeling. De levensstandaard in de ontwikkelde wereld is er de laatste eeuw flink op vooruitgegaan. De laatste decennia zien we ook belangrijke inkomensverbeteringen in verschillende opkomende landen. Maar er valt nog het nodige te doen om tot een rechtvaardige inkomensverdeling te komen, in de wereld. Op wereldniveau is het verschil tussen ‘arme’ en’ rijke’ landen nog heel groot: tussen sommige een honderdvoudig verschil, ruwweg van 500 tot 50 duizend dollar per capita inkomen per jaar. Landen hebben de verplichting niet alleen voor zichzelf te zorgen, maar ook bij te dragen aan rechtvaardige inkomens in de wereld.
Naast inkomen en welvaart heeft sociale rechtvaardigheid ook betrekking op sociale omgang en in het bijzonder gelijke behandeling. Er is al veel vooruitgang gemaakt in het afschaffen van de ergste vormen van discriminatie, op grond van afkomst, ras, geloof en seksuele geaardheid. Maar er zijn nog veel landen waar er gediscrimineerd wordt. De mensenrechten bieden een goed kader voor de verdere ontwikkeling van sociale rechtvaardigheid. Op deze internationale dag staan we stil bij de voortgang die de wereld al gemaakt heeft en vooral bij de stappen die we nog moeten zetten, individueel en collectief, om de wereld sociaal rechtvaardiger te maken.