Dermatofibroom (tumortje op de huid): symptomen en oorzaak

Een dermatofibroom is een langzaam groeiende knobbel van ongeveer 0.51.5 cm groot, waarbij de overliggende huid diverse kleuren kan hebben: bruin, grijs, zwart, blauw, geel, rood, paars of huidkleurig. Een dermatofibroom, ook wel bekend als ‘dermatofibroma lenticulare’ of ‘dermatofibroma en pastille’, is een veelvoorkomend tumortje, knobbeltje of bultje van onbekende oorzaak, die vaker voorkomt bij vrouwen. Dermatofibroom ontwikkelt zich vaak op de armen en benen en dan meestal de onderbenen. Het gaat normaal gesproken niet gepaard met klachten, maar soms kan jeuk, irritatie of pijn optreden. Het komt vaak voor bij volwassenen, solitair of multipel, met als voorkeurslocatie de onderbenen. Indien gewenst kan excisie plaatsvinden. Hierbij wordt het tumortje chirurgisch weggesneden.

Oorzaak en ontstaansmechanisme

Het precieze ontstaansmechanisme van een dermatofibroom is anno 2020 onbekend. Men dacht in het verleden dat het een reactie op een insectensteek was, maar dat heeft men nooit kunnen aantonen.

Vóórkomen

Vrouwen ontwikkelen vaker dan mannen een dergelijk tumortje; de reden daarvan is onbekend. De verhouding vrouwen mannen is 4:1. Deze huidafwijking kan optreden bij patiënten van elke leeftijd, maar meestal ontwikkelt het zich in de jonge volwassenheid. Ongeveer 20 procent van de laesies manifesteert zich vóór het 17e levensjaar.

Symptomen: zwart, bruin of rood knobbeltje

Een dermatofibroom is een solitaire scherp begrensd en vastelastisch aanvoelend tumortje, dat meestal weinig (koepelvormig) verheven is. De huidafwijkingen variëren in kleur van zwart, bruin, blauw en paars tot rood, roze, oranje of geel. Vaak is de onderliggende pigment van de huid van de patiënt van invloed op de kleur. Het tumortje ontwikkelt zich meestal langzaam en komt het vaakst voor als een solitaire nodus op één van de ledematen, in het bijzonder het onderbeen, maar het kan overal op de huid voorkomen. Het kan zelfs gezien worden op de voetzool. De doorsnede is in de regel 58 mm. Het fibroom voelt hard aan, alsof er een tablet of een pil in de huid zit. Wanneer het bultje wordt samengedrukt, ontstaat meestal een kuilachtige deuk of inkeping in de huid die over de bult heen ligt. Dit is kenmerkend voor een dermatofibroom.

Zelden 15 of meer tumoren

Verschillende laesies kunnen aanwezig zijn, maar slechts zelden worden er 15 of meer tumoren aangetroffen. Deze meervoudige variant wordt het meest gezien bij een autoimmuunziekte, zoals systemische lupus erythematodes (SLE). Ook komt deze variant meer voor bij mensen met een verminderde immuniteit, bijvoorbeeld hivinfectie of leukemie,

Zonder verdere symptomen

Dermatofibromen zijn karakteristiek asymptomatisch, maar jeuk en pijn kunnen voorkomen. Deze huidafwijking is de meest voorkomende van alle pijnlijke huidtumoren. Het beloop is stationair, maar er zijn gevallen bekend van spontane regressie, hetgeen aanleiding kan geven tot postinflammatoire hypopigmentatie.

(mens en gezondheid/Foto:

Huidarts)