Corona is niet te stoppen zonder hulp aan arme landen
Regeringen in rijke landen moeten arme landen niet negeren in de strijd tegen het coronavirus, anders is het onmogelijk de ziekte onder controle te krijgen. Daarop wijzen ontwikkelingsexperts.
Corona verspreidt zich nog maar langzaam in Afrika, maar toch komen er telkens infecties bij in arme landen op andere continenten. Er bestaat groeiende angst dat ook in deze landen de situatie binnenkort uit de hand loopt. Een potentiële verlamming van de al kwetsbare zorgsystemen heeft niet alleen een drastische impact op de volksgezondheid, maar kan ook de armoede verergeren, zegt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).
Als ontwikkelingslanden overweldigd worden door het virus, bestaat de kans dat het daar blijft voortwoeden terwijl rijke landen het onder controle hebben. Dan komt het virus onvermijdelijk weer terug naar Noord-Amerika en Europa. Om een dergelijk scenario te voorkomen, moeten rijke landen niet vergeten landen met een zwakke gezondheidszorg te helpen, zeggen experts, ondanks het feit dat ze nu hun eigen strijd tegen de ziekte voeren.
Arme landen buiten beeld
“Landen met hoge inkomens worden nu volledig in beslag genomen door de gebeurtenissen in hun eigen land”, zegt Amanda Glassman, vicevoorzitter van de denktank Global Centre for Development in Washington. “Het zou goed zijn als ze in ieder geval enige aandacht besteden aan armere landen.”
“Als minder ontwikkelde landen de ziekte niet onder controle krijgen, kan het virus terugkeren en later opnieuw problemen veroorzaken in rijke landen.” In de Verenigde Staten en Europa werden in de afgelopen dagen drastische maatregelen genomen om de verspreiding van het virus tegen te gaan. Scholen, restaurants, bioscopen en musea werden gesloten en grenzen gingen dicht.
Ebola en sprinkhanen
“Afrika ten zuiden van de Sahara kampt nog met het ebola-virus en de sprinkhaneninvasie en daaraan gekoppelde honger. Nu dreigt een derde strijd tegen het coronavirus. In veel landen is daar zeer weinig geld voor”, zegt Dan Steinbock, beleidsexpert en oprichter van het adviesbureau Difference Group.
Elke grote uitbraak van COVID-19 heeft invloed op de behandeling van andere ziekten in sommige Afrikaanse landen, zegt Ambrose Talisuna, programmamanager Parate Noodhulp bij de WHO in Afrika. “We zijn bang dat de zorgsystemen in sommige Afrikaanse landen volledig verlamd worden.”
Noodfondsen
De draconische maatregelen om verspreiding van het virus tegen te gaan, kosten veel geld. Eerder deze maand beloofde de Wereldbank USD 12 miljard voor landen die strijden tegen de corona-uitbraak. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) zei potentieel USD 10 miljard aan leningen toe voor ontwikkelingslanden.
Op 13 maart lanceerden de WHO en partnerorganisaties een COVID-19 Solidariteitsfonds, waar particulieren en bedrijven geld in kunnen storten voor de bestrijding van de pandemie. Ook wordt geld uit bestaande fondsen voor andere doelen gehaald. Zo gaf het Wereldwijde Fonds voor hiv, tuberculose en malaria toestemming om een deel van dit geld te gebruiken voor COVID-19. Het Central Emergency Response Fund van de Verenigde Naties stelde USD 15 miljoen beschikbaar. Tweede corona-epidemie
Maar er kan nog meer gedaan worden, zegt Glassman. “Multilaterale investeringsbanken moeten meer leningen verstekken”, zegt ze. Steinbock voegt daaraan toe dat WHObaas Tedros Adhanom Ghebreyesus vorige maand een noodplan heeft gelanceerd dat USD 675 miljoen kost.
“Dat is minder dan 1 procent van het Amerikaanse militaire budget voor 2020. Eind februari zegde de Europese Commissie 124 miljoen dollar toe voor dit WHO-plan, maar andere betrokkenen zijn niet zo genereus.” Waar het geld ook vandaan komt, de experts zijn het erover eens dat ontwikkelingslanden de hulp moeten krijgen die nodig is om het virus te bestrijden. “Als er besmettingen niet opgemerkt worden in arme landen, is de kans groot dat de zwakke gezondheidszorg, in combinatie met endemische armoede en sociale instabiliteit, een tweede epidemie veroorzaakt met mogelijk wereldwijde impact”, zegt Steinbock.
(DeWereldMorgen)