Onderzoekers berekenen het grootste stuk plastic dat een dier kan inslikken

Dat de oceaan bezaait ligt met plastic afval mag onderhand geen geheim meer zijn. Wetenschappers voorspellen zelfs dat tegen 2050 de oceaan meer plastic, dan vissen herbergt. Wat we echter nog niet weten, is wat al dit plastic voor impact heeft op ecosystemen en hoeveel er door dieren wordt verorberd. En met die vraag gingen onderzoekers aan de slag.

Probleem

“Om te begrijpen hoe groot het plastic afvalprobleem werkelijk is, is het belangrijk om te weten te komen hoeveel plastic er door dieren wordt opgegeten”, zegt Ifan Jâms tegen Scientias.nl. “Dankzij eerdere studies weten we nu hoeveel plastic van verschillende formaten in de oceaan drijft. Wat we echter niet weten, is hoeveel van dit rondslingerende plastic daadwerkelijk door dieren wordt gegeten. Het is bijvoorbeeld onwaarschijnlijk dat een pinguïn een gehele plastic stoel naar binnen werkt. Door ruwweg te weten wat de maat van een plastic stukje moet zijn voor een dier om het op te eten, kunnen we inschatten hoeveel plastic uit de omgeving door dieren wordt opgepeuzeld.”

Darminhoud

De onderzoekers ontwikkelden een methode om erachter te komen wat de maat is van het grootste stuk plastic dat een dier zou kunnen doorslikken. Om hier achter te komen, bestudeerden de onderzoekers de darminhoud van meer dan 2000 zee- en zoetwaterzoogdieren, reptielen, vissen en ongewervelden variërend van 9 mm grote vislarven tot een 10 meter lange bultrug.

Tijdens het onderzoek deed het team enkele schokkende ontdekkingen. Zo troffen ze bijvoorbeeld tuinslangen en bloempotten aan in de darmen van een potvis, plastic zakken in groene schildpadden en zelfs hagelpatronen in een spitssnuitdolfijn. “Het vinden van plastic in de maag van welk dier dan ook is hartverscheurend”, zegt onderzoeker Isabelle Durance tegen Scientias.nl. “Het is een duidelijke herinnering dat dit ons afval is. Dat wilde dieren worden blootgesteld aan de risico’s die het plastic afval met zich meebrengt, is dus geheel onze verantwoordelijkheid. Het laat zien dat we tekortschieten in onze zorgplicht.”

Grootte

De zorgvuldige analyse stelden de onderzoekers vervolgens in staat om de lengte van een betreffend dier te koppelen aan het grootste stuk plastic dat dit dier kon consumeren. En uit de bevindingen blijkt dat deze verhouding ongeveer 20:1 is. Ofwel, het grootste stuk plastic dat een dier kan eten is ongeveer vijf procent van zijn eigen omvang. Niet een heel verrassende uitkomst. “Een best logische verhouding”, stelt Jâms. Het inslikken van dit plastic kan fatale gevolgen hebben. De meeste sterfte onder zeevogels wordt bijvoorbeeld veroorzaakt door het inslikken van ballonnen. Eén op de vijf zeevogels met een stukje ballon in zijn maag moet dit met de dood bekopen. “Misschien wel het meest zichtbare effect van het inslikken van plastic is dat de spijsvertering wordt geblokkeerd”, legt Jâms uit. “Hierdoor verhongert het dier.” Daarnaast blijkt dat plankton minder jongen krijgt wanneer deze plastic eet. Maar veel zorgwekkender is het feit dat ook de drie generaties erna minder nageslacht kregen. Bovendien is bekend dat plastic en dan met name microplastics ziekteverwekkende bacteriën kunnen dragen. Ook is uit experimenten gebleken dat microplastics gedragsveranderingen bij vissen teweegbrengen, nadat ze de hersenen zijn binnengedrongen. Dat plastic dus een groot probleem is, staat als een huis. Toch blijkt het opruimen van al dat rondzwervende plastic nog niet zo gemakkelijk. (Scientias)