Wereld Roma Dag
‘Wereld Roma Dag’ wordt jaarlijks op 8 april herdacht en is een van de weinige vieringen die de Roma-bevolking heeft. Vanaf 1990 is het een internationale gebeurtenis.
Op 8 april 1970 was er in Londen een van de eerste internationale congressen van de Roma. De ‘Wereld Roma Dag’ is in 1990 in Warschau uitgeroepen tijdens het vierde congres.
De Roma, in het dagelijks taalgebruik ook wel zigeuner genoemd, is een van oorsprong nomadisch volk. Vooral op de Balkan en in westelijk Anatolië trekken nog Roma-volkeren rond. In andere delen van de wereld is hun nomadische levenswijze al geruime tijd verboden en leven zij vaak in woonwagenkampen. De bekendste Romagroep in Europa is de Sinti. Racistische uitingen en vervolgingen van Roma komen al eeuwenlang voor, met name in Oost-Europa.
In de Tweede Wereldoorlog werden mensen van deze bevolkingsgroep - net als de Joden - genadeloos vervolgd. Naar schatting werden tussen de 400 duizend en 500 duizend Roma uit vele
Europese landen vermoord. Discriminatie van Roma komt heden ten dage nog steeds voor, ook in Nederland. De oorsprong van de Roma ligt in het Indisch subcontinent. De term Roma kan zowel op het gehele volk als op een van de groepen slaan. De taal van de Roma is het Romani, alhoewel dit eigenlijk niet één taal is maar een verzamelnaam voor meerdere talen. Met name in Spanje wordt ook Caló gesproken. Het woord zigeuner heeft voor velen een negatieve bijklank en wordt door veel Roma als discriminerend ervaren. Mogelijke herkomsten van het woord zigeuner zijn syngainder (1575) en zigeyner (1595), sinds 1840 als zigeuner geschreven. Sommigen denken dat het woord afkomstig is van het Hongaarse cigány of het Latijnse secanus. Een andere uitleg is dat zigeuner via tsigan afgeleid is van atsinganoi of athiganoi, Georgisch of Grieks voor ‘tovenaar’. Dit zou verband houden met een oude sekte in Klein-Azië. De term Tsigan werd al in de 14de eeuw in het Roemeens gebruikt, terwijl de eerste Roma pas in de 15de eeuw in Duitsland aankwamen. Nog een mogelijkheid is de samentrekking van Ziehen ((rond)trekken) en Gauner (dief). Dit toont direct het pejoratieve karakter van de term.
Overigens denkt men in Roemenië anders over het woord Roma: in Roemenië moeten Roma als het aan de regering ligt net als vroeger weer zigeuners worden genoemd. De Servische krant Politika meldde begin december 2010 dat er vanuit de Roemeense hoofdstad Boekarest een wetsvoorstel bij het parlement was ingediend. De Roemeense president Traian Băsescu zei dat er jaren eerder een grote fout was gemaakt door zigeuners Roma te noemen. Daar Roemenen vaak worden verward met de naam Roma geeft dat elders in Europa veel spraakverwarring. Interessant is de herkomst van de Engelse naam gypsy en de Spaanse naam gitano, die elk van ‘Egyptisch’ zijn afgeleid. Veel Roma verklaarden dat ze uit Egypte kwamen. Dit kan heel goed zijn oorsprong hebben in de verhalen van de Roma die ze elkaar vertelden. Hierin zitten veel raakvlakken met het Joodse slavenvolk dat na zijn vlucht uit Egypte in de woestijn ronddoolde. Ook wordt verondersteld dat ze tot de mammelukken behoorden die van 1250 tot 1811 in Egypte regeerden, alhoewel dit meer dan twijfelachtig te noemen is (zo niet onwaar). Een andere benaming voor de Roma is het Franse bohémiens. Kennelijk hebben door Frankrijk trekkende Roma de Fransen verteld dat ze uit Bohemen kwamen, wat ook deels klopte.
(Bron: beleven en wikipedia)